Ondernemingsplan
Wanneer iemand wil gaan ondernemen, is het vaak handig dat diegene een ondernemingsplan of businessplan opstelt. Bijvoorbeeld als een starter een financiering nodig heeft. Dan is een ondernemingsplan essentieel. Een goede voorbereiding vergroot de kans op succes. Maar wat is een ondernemingsplan? Waarom is het maken van een ondernemingsplan handig? En wat staat er allemaal in een ondernemingsplan?
Waarom een bedrijfsplan maken?
Het schrijven van een ondernemingsplan is essentieel voor ondernemers die afhankelijk zijn van een financiering. Het opstellen van een bedrijfsplan is niet verplicht, maar voor iedere startende ondernemer handig. Het helpt de ondernemer om nog eens kritisch naar zijn eigen ideeën te kijken. Vaak levert een bedrijfsplan zelfs nog nieuwe inzichten op. De ondernemer kan zich afvragen of zijn plannen haalbaar zijn en of hij het goed zal doen op de markt. Een goed ondernemingsplan maken is veel werk, maar verhoogt de kansen op succes.
Inhoud ondernemingsplan
Een ondernemingsplan bestaat uit verschillende onderdelen. Per onderneming kan het verschillen welke onderdelen er in een ondernemingsplan staan. Een ondernemer moet zelf nadenken over de inhoud van zijn ondernemingsplan. Wel zijn er onderdelen die vaak terugkomen. De belangrijkste onderdelen van een ondernemingsplan zijn:
1. Samenvatting en introductie van het ondernemingsplan
In de introductie van het ondernemersplan vat de ondernemer zijn bedrijfsplannen samen. De introductie is vooral bedoeld om de lezer een beeld te geven van het bedrijf. In de samenvatting geeft de ondernemer een korte, heldere beschrijving van het idee. De details komen later in het ondernemingsplan aan bod.
De samenvatting van een ondernemingsplan bevat een aantal belangrijke punten. Zo is het belangrijk dat de lezer kan zien dat de ondernemer het verdienmodel en zijn doelstellingen helder voor ogen heeft en dat hij goed hoofdzaken van bijzaken kan scheiden.
Bovendien is de samenvatting het onderdeel dat het snelst gelezen wordt en heeft de lezer na het lezen van de samenvatting vaak al een mening over het bedrijf. De onderneming kan de samenvatting ook als laatste schrijven, zolang hij het maar als eerst in zijn bedrijfsplan presenteert.
2. De ondernemer
Naast de informatie over het bedrijf, vertelt de ondernemer ook wie hij is, wat zijn doel is, en wat zijn ondernemersvaardigheden zijn.
Persoonlijke gegevens
Met een ondernemersplan presenteert de ondernemer zichzelf aan de bank of aan andere investeerders. Zij kijken niet alleen naar het idee van het bedrijf, maar ook naar de ondernemer. Daarom is het belangrijk om de persoonsgegevens op te schrijven, zoals naam, adres, woonplaats, gezin, rijbewijs, opleidingen en de werkervaring van de afgelopen jaren.
Motivatie en doelstellingen
Naast de persoonsgegevens is het ook belangrijk dat de ondernemer beschrijft waarom hij ondernemer wil worden, wat zijn drive is en welke vaardigheden hij heeft die hem een goede ondernemer maken. De motivatie van een ondernemer is daarom een belangrijk onderdeel.
Hier beschrijft de ondernemer met zijn gevoel waarom hij nou de gewezen persoon is voor het plan. De ondernemer is erg gemotiveerd en wil met volle enthousiasme beginnen aan het ondernemerschap.
Sterktes en zwaktes
Naast dat de ondernemer heeft vertelt wie hij is en wat hij wil, brengt de ondernemer ook zijn sterke en zwakke punten in kaart. Er zijn altijd zwakke en sterke punten aan een ondernemer. Het is heel normaal dat iemand goede en slechte eigenschappen heeft. Eerlijkheid wordt juist gewaardeerd. Daarom is het belangrijk dat een ondernemingsplan eerlijk wordt geschreven.
De onderneming
Ondernemen start met een goed idee. Dat idee schrijft de ondernemer op in zijn ondernemingsplan. Daarin beschrijft hij wat zijn bedrijf uniek maakt en waarom het een succesvol bedrijf wordt. Dit kan in een paar regels. Wanneer de ondernemer zijn idee in een aantal regels kan beschrijven, zal hij merken dat de rest van de uitwerking van het ondernemingsplan ook makkelijk zal zijn. Het opschrijven van zijn idee zal namelijk ook direct meer duidelijkheid scheppen over het plan.
Naast het beschrijven van het idee, beschrijft de ondernemer hoe hij aan de slag gaat. Hierin wordt beschreven wat de ondernemer gaat doen, hoe hij het doet, waar hij voor staat en wat zijn doelstellingen zijn. Ook brengt hij zijn doelgroep in kaart. Op deze manier ontdekt de ondernemer of zijn plannen haalbaar zijn. Er worden in een goed bedrijfsplan zaken beschreven zoals:
- Rechtsvorm: De ondernemer geeft hier aan welke rechtsvorm hij kiest en waarom.
- Parttime ondernemen: Wanneer een ondernemer naast zijn eigen bedrijf ook nog een andere baan heeft, schrijft de ondernemer op hoe hij denkt voldoende tijd te kunnen steken in zijn eigen bedrijf.
- Bedrijfsnaam: De ondernemer noemt zijn bedrijfsnaam en of die al is vastgelegd.
- Inschrijving KVK: Hierin geeft de ondernemer aan wanneer hij zich gaat inschrijven voor de Kamer van Koophandel of wanneer hij dat al gedaan heeft.
- Locatie: Een ondernemer geeft aan of hij vanuit huis gaat starten of een pand gaat huren/kopen. De ondernemer geeft daarbij ook of hij bepaalde omgevingsvergunningen of een bestemmingsplan nodig heeft.
- Verzekeringen, vergunningen en verplichtingen: De ondernemer beschrijft aan welke wettelijke eisen en verplichtingen hij moet voldoen en of hij bepaalde diploma’s of vergunningen nodig heeft.
- Algemene voorwaarden: Hier vermeldt de ondernemer zijn algemene voorwaarden of een beschrijving van waarom hij geen algemene voorwaarden heeft opgesteld.
- Administratie: Gaat de ondernemer dit zelf doen? Of schakelt hij een boekhouder in?
- Personeel: Neemt de ondernemer wel of geen personeel aan en waarom?
- Toekomstperspectief: Hier schrijft de ondernemer op waar hij over een paar jaar wil staan en wat zijn bedrijfsdoelstellingen zijn. Ook schrijft hij op wat hij gaat doen om dit doel te bereiken.
- Oude dag: Hierin beschrijft de ondernemer wat hij gaat regelen voor zijn pensioen.
3. Marketingplan
In dit deel van het ondernemingsplan gaat de ondernemer in op de doelgroep en de markt. Het marketingplan zorgt ervoor dat producten of diensten bij potentiële klanten onder de aandacht worden gebracht. De ondernemer brengt de doelstellingen uit zijn ondernemingsplan duidelijk in kaart.
Marktonderzoek doen
Een marktonderzoek is de basis voor marketing. Het zorgt ervoor dat de ondernemer zijn markt goed kent. Met een marktonderzoek komt de ondernemer erachter of er genoeg vraag is naar zijn product of dienst. Daarnaast ontdekt hij wie zijn concurrenten zijn.
Wat staat er in een marketingplan?
Om duidelijkheid te scheppen van wat er allemaal in een marketingplan staat, staat hieronder een overzicht van alle belangrijke punten die in een marketingplan staan:
- Doelgroep en klantonderzoek
- SWOT-analyse met daarin de sterktes en zwaktes
- Marketingmix, de vier p’s: product, prijs, promotie en plaats
- Presentatie
- Personeel
SWOT-analyse
Een SWOT-analyse is het in kaart brengen van de zwakke en sterke punten van de ondernemer. Zo wordt het duidelijk waar de kansen liggen en welke punten nog verbeterd kunnen worden. Ook wordt duidelijk of het nieuwe product of dienst een goede kans heeft om succesvol te worden. De letters van het woord SWOT staan voor een bepaald begrip:
| Strengths | Sterktes | Waar is de ondernemer goed in? |
| Weakness | Zwaktes | Wat zijn de minder goede eigenschappen van de ondernemer? |
| Opportunities | Kansen | Waar liggen de kansen van het nieuwe bedrijf liggen? |
| Threads | Bedreigingen | Welke bedreigingen er zijn voor het nieuwe bedrijf? |
4. Financieel plan
Het financieel plan is het financiële onderdeel van het bedrijfsplan. Hierin staat alles wat te maken heeft met de financiering van het bedrijf en hoe de ondernemer zijn bedrijf gaat financieren. Het financieringsplan is een hulpmiddel waarmee de ondernemer bepaalt of zijn plan financieel haalbaar is. Ook gebruikt hij het financieel plan om zijn financieringsaanvraag voor te leggen aan financierders.
Het financieel plan bestaat uit vier deelbegrotingen. De financieringsbegroting en de investeringsbegroting vormen samen de beginbalans van het bedrijf. Hier geeft de ondernemer aan welke investeringen er nodig zijn om het bedrijf te starten en hoe hij de financiering van die investeringen wil regelen. In de exploitatiebegroting staan de verwachte opbrengsten en kosten over een bepaalde periode. Met de liquiditeitsbegroting ziet de ondernemer of hij in elke periode voldoende geld heeft om aan zijn betalingsverplichtingen te voldoen. Afhankelijk van de bedrijfsvorm en de situatie maak de ondernemer ook een privé-begroting.
De inhoud van een financieel plan
In een financieel plan wordt onder andere vermeld:
- Het bedrag dat nodig is om een nieuw bedrijf te beginnen.
- De verwachte kosten.
- De verwachte omzet.
- De in de komende jaren te verwachten winst.
- De manier waarop het bedrijf wordt gefinancierd
Opstellen ondernemingsplan: zelf doen of laten doen?
Een goed ondernemingsplan is een ‘must’ om te kunnen starten met een eigen bedrijf. Opstellen van een ondernemingsplan is een tijdrovende klus. Ondernemers kunnen hun ondernemingsplan zelf opstellen of laten opstellen. Het laten opstellen van een ondernemingsplan heeft zowel voor- als nadelen.
De voordelen van het laten opstellen van een ondernemingsplan:
- Bedrijven die zich hebben gespecialiseerd in het schrijven van ondernemingsplannen beschikken over expertise. Ondernemers die het maken van hun ondernemingsplan uitbesteden kunnen van die expertise profiteren. Risico’s worden vermeden en de kwaliteit van het ondernemingsplan wordt groter.
- Een ondernemer die zijn eigen ondernemingsplan schrijft heeft vaak een te rooskleurig beeld van zijn situatie. In zijn zelf opgestelde ondernemingsplan wordt geen rekening gehouden met onverwachte situaties, zoals onverwachte kosten of tegenvallende situatie. Een onafhankelijke expert kijkt met een kritischer blik naar de situatie. Ze kunnen daarom zowel kansen als zwaktes goed inschatten.
- Een door experts geschreven ondernemingsplan is verzorgd en compleet. Dit vinden banken en andere kredietverstrekkers belangrijk. De kans op financiering van de nieuwe onderneming is daarom groot.
De nadelen van het laten opstellen van een ondernemingsplan:
- Uiteraard zijn aan het uitbesteden van het schrijven van een ondernemingsplan kosten verbonden. Kostenbesparing kan een reden zijn om zelf een ondernemingsplan te schrijven. Bedenk echter dat de experts ook kunnen meedenken over andere mogelijkheden om kosten te besparen. Ook weten ze waarschijnlijk mogelijkheden om de omzet te verhogen.
- Een gedreven ondernemer pakt graag dingen zelf aan. Hij vindt het moeilijk on het schrijven van een ondernemingsplan uit handen te geven. Bedenk echter dat de voordelen van het uit handen geven hoogstwaarschijnlijk groter zijn dan de nadelen.
Voorbeeld ondernemingsplan
Een ondernemer weet nu wat de onmisbare onderdelen zijn van een ondernemingsplan. Toch kan een voorbeeld ook handig zijn. Online zijn er veel voorbeelden te vinden van hoe een bedrijfsplan eruit kan zien. Voor een starter kan het handig zijn om een voorbeeld van een ondernemingsplan te hebben.
Ook is het mogelijk om het schrijven van een ondernemingsplan uit te besteden en dus door een ander te laten maken. Maar het beste is dat de ondernemer zelf zijn ondernemingsplan schrijft. Omdat het zijn idee is, kan hij alles het beste omschrijven.
Veelgestelde vragen
Een ondernemingsplan, ook wel bedrijfsplan of businessplan genoemd, behoort tot een van de eerste stappen op weg naar een eigen onderneming. De haalbaarheid van de ideeën worden hiermee goed in kaart gebracht. Het plan bestaat uit een stuk over de onderneming, een marketingplan en een financieel plan.
Een ondernemingsplan bestaat uit een omschrijving van de plannen en doelen van een onderneming. Er wordt inzicht gecreëerd in een product of dienst, de markt, de doelgroep en missie en visie. Daarnaast moet er een omschrijving komen van het verdienmodel.
Een ondernemer kan zelf bepalen hoe hij een eigen ondernemingsplan schrijft. Er zitten geen regels verbonden aan het maken van een ondernemingsplan. Online zijn er voorbeelden te vinden van het maken van een ondernemingsplan. Aan de hand van deze inhoud en het voorbeeld wat de ondernemer kan downloaden, kan hij zelf ontdekken waar hij allemaal over wil schrijven.
Een bedrijfsplan biedt een basis voor het starten van een onderneming. Omdat het idee onderzocht en beschreven wordt in het ondernemingsplan, zorgt dit ervoor dat er inzicht wordt gecreëerd in het plan achter het bedrijf. Het ondernemingsplan vormt ook een basis die tijdens het ondernemen gebruikt kan worden om richting te (blijven) geven en ambities en keuzes te ondersteunen tijdens het ondernemen.
Een ondernemingsplan schrijven is niet verplicht. Alleen als een ondernemer financiering nodig heeft, is er een compleet businessplan nodig. De potentiële investeerders zullen namelijk willen lezen waarom iemand startkapitaal verdient.
Wanneer een ondernemer een lening nodig heeft voor zijn eigen bedrijf, wil een bank graag weten aan wie of wat ze hun geld geven. Het moet daarom een goede investering zijn. Met een ondernemingsplan kan de ondernemer de bank overtuigen dat zijn idee een succes wordt.
Ook voor een beginnend ondernemer die geen financiering nodig heeft, is een ondernemingsplan handig.