Eenmanszaak
-
Auteur:
Mabelle Abraham - Laatst bijgewerkt: 19 maart 2024
- Leestijd: 7 minuten
Bij het starten van een nieuw bedrijf kies je een rechtsvorm. Een rechtsvorm is de juridische vorm van de onderneming. De meeste zzp’ers kiezen ervoor om een eenmanszaak te starten. Het aantal eenmanszaken in Nederland neemt dan ook behoorlijk toe. Maar wat is een eenmanszaak? Hoe gaat het oprichten van een eenmanszaak? En hoe zit het met de aansprakelijkheid bij een eenmanszaak?
Wat is een eenmanszaak?
Een eenmanszaak is een rechtsvorm waarbij maar één persoon verantwoordelijk is voor het bedrijf. Het is een economische activiteit van een natuurlijk persoon die de onderneming drijft. Er is dus maar één eigenaar. Bij een eenmanszaak is de eigenaar privé aansprakelijk voor zakelijke schulden. Je kan maximaal één eenmanszaak oprichten. Wel kan een eenmanszaak meerdere handelsnamen hebben en kunnen activiteiten en vestingen verschillen.
Het is voor zelfstandig ondernemers wettelijk verplicht om de administratie voor hun eenmanszaak bij te houden. De boekhouding is een belangrijk onderdeel daarvan. Daarin staan alle gegevens voor de belastingaangiften. Daarnaast moet de administratie aan een aantal eisen voldoen.
Oprichten
Wanneer je een eenmanszaak wil oprichten, moet je je onderneming inschrijven in het Handelsregister van de Kamer van Koophandel (KvK). Vaak hoef je je dan niet nog apart in te schrijven bij de Belastingdienst. Dit gebeurt automatisch. De Belastingdienst bepaalt vervolgens of je ook ondernemer voor de omzetbelasting bent. In dat geval ontvang je een btw-identificatienummer en moet je periodiek btw-aangifte doen.
De kosten voor het inschrijven van de onderneming bij de KvK zijn eenmalig € 80,10. Naast de kosten voor de inschrijving bij de KvK zijn er ook andere zakelijke kosten. Denk hierbij aan het openen van een zakelijke rekening, de aanschaf van een boekhoudprogramma of het inschakelen van een boekhouder.
Zakelijke rekening
Bekijk een overzicht van alle rekeningen in Nederland.
Bekijk Goedkoopste Rekening
Boekhoudprogramma
Bekijk een overzicht van alle software in Nederland.
Bekijk Beste Boekhoudprogramma
Aansprakelijkheid
Een eenmanszaak is geen rechtspersoon en heeft dus geen afgescheiden vermogen. Dit betekent dat jij als ondernemer verantwoordelijk bent voor alles in je eenmanszaak en dus met je eigen geld aansprakelijk bent voor de financiën of eventuele schulden. Schuldeisers van een eenmanszaak kunnen dus aanspraak maken op het privébezit van de eigenaar. Als het bedrijf failliet gaat, ben jij ook failliet. Wanneer je ook in gemeenschap van goederen getrouwd bent, is ook je partner financieel aansprakelijk voor de schulden. Met huwelijkse voorwaarden kan dit voorkomen worden.
Tekenbevoegdheid
De eigenaar van een eenmanszaak is altijd volledig tekenbevoegd. De eigenaar mag namelijk namens het bedrijf contracten tekenen of bepaalde rechtshandelingen uitvoeren. Bijvoorbeeld wijzigingen in het Handelsregister doorgeven. Wel kan je als eigenaar van een eenmanszaak iemand anders een volmacht geven. Dit is een verklaring waarin staat dat de gevolmachtigde namens het bedrijf mag handelen. Het is niet verplicht, maar het is wel verstandig dat deze persoon wordt ingeschreven in het Handelsregister. Zo weten bijvoorbeeld zakenpartners wie mag handelen namens het bedrijf.
Belastingen
Zelfstandig ondernemers betalen over de winst uit de eenmanszaak inkomstenbelasting. Wanneer de Belastingdienst je als ondernemer voor de inkomstenbelasting ziet, heb je recht op mkb-winstvrijstelling. Als je daarnaast ook nog voldoet aan het urencriterium, heb je recht op meer belastingvoordeel, zoals de zelfstandigenaftrek. Starters kunnen de eerste 3 jaar ook nog gebruikmaken van de startersaftrek.
Wanneer je ondernemer voor de btw bent, moet je btw afdragen. Als je een omzet hebt van maximaal € 20.000 per jaar, kan je gebruikmaken van de kleineondernemersregeling (KOR). Dan hoef je geen btw te rekenen.
Zakelijk en privé gescheiden houden?
Open een zakelijke rekening! Onderneming.nl biedt een overzicht van de beste zakelijke rekeningen om de juiste keuze te maken.
Eenmanszaak aanpassen of beëindigen
Het is voor een ondernemer altijd mogelijk om zijn rechtsvorm aan te passen. Een rechtsvorm aanpassen gaat altijd via de notaris. Andere wijzigingen, zoals de Handelsnaam of adres, kunnen via de KvK worden doorgegeven.
Wanneer je stopt met je eenmanszaak, moet je je zaak uitschrijven bij de KvK. Ook moet je fiscaal afrekenen met de Belastingdienst. Wanneer een bedrijf in de loop der tijd meer waard is geworden, betaal je daar stakingswinst over. Wanneer je ook een fiscale oudedagsreserve hebt opgebouwd, moet je daar ook over afrekenen. Let op: fiscale oudedagsreserve (FOR) kan sinds 1 januari 2023 niet meer worden gevormd.
Eenmanszaak omzetten naar bv
Een ondernemer kan van een eenmanszaak een bv maken. Na de omzetting is niet de ondernemer maar de bv verantwoordelijk voor het bedrijf. De bv is dan ook aansprakelijk voor de financiën en eventuele schulden. Om deze reden biedt een bv meer bescherming dan een eenmanszaak. Een tweede belangrijke reden om een eenmanszaak om te zetten naar een bv is wegens fiscale redenen. Wanneer je veel winst gaat maken, ben je voordeliger uit met een bv door fiscale voordelen.
Ook kan je met je eenmanszaak opgaan in een personenvennootschap, zoals een vof of maatschap. Het wijzigen van de rechtsvorm moet via de notaris worden gedaan.
Personeel
Met een eenmanszaak kan je personeel aannemen. De naam eenmanszaak zegt namelijk iets over de rechtsvorm en niet over het aantal personen dat bij het bedrijf werkt. Er geldt geen maximumaantal werknemers die een ondernemer mag aannemen.
Voor het personeel betaalt de je loonheffingen en sociale zekerheid premies.
Wanneer je voor het eerst personeel aanneemt, moet je je als werkgever registreren. Dit moet je doen bij de Belastingdienst en de KVK.
Verschil bv en eenmanszaak
| Bv | Eenmanszaak | |
|---|---|---|
| Oprichting | Voor het starten van een besloten vennootschap (bv) is er een notaris nodig. Een notaris kan best prijzig zijn. Voor maatwerk bij een lokale notaris betalen startende ondernemers al snel ruim duizenden euro’s. | Voor het starten van een eenmanszaak is alleen een bezoek aan de KvK nodig. |
| Bestuur | Een bv heeft een bestuur. Deze kan uit één eigenaar bestaan, maar ook uit meerdere personen. | Een eenmanszaak heeft één eigenaar. |
| Salaris | Een directeur van een bv, met een aanmerkelijk belang (meer dan vijf procent) van de aandelen, moet minimaal een dga-salaris verdienen | Bij een eenmanszaak is de uiteindelijke winst het verplichte salaris. |
| Eigendom | Het eigendom van een bv is geregeld via aandelen. | Een eenmanszaak heeft één eigenaar. De winst die het bedrijf maakt is voor de eigenaar. |
| Aansprakelijkheid | Een bv is een rechtspersoon en daarmee zelf aansprakelijk, de eigenaren niet. Een bv is daarom aantrekkelijk voor bedrijven met hoge investeringen en risico’s. | Bij een eenmanszaak is de eigenaar volledig (privé) aansprakelijk voor het bedrijf. |
| Belasting | Voor bedrijven met een hoge winst is een bv voordeliger vanwege een laag belastingtarief (de vennootschapsbelasting). | Voor bedrijven met een lage winst is een eenmanszaak voordeliger vanwege de fiscale voordelen als aftrekposten: voornamelijk de zelfstandigenaftrek, startersaftrek en de mkb-winstvrijstelling. |
Voor- en nadelen
Een eenmanszaak kent een aantal voordelen en een aantal nadelen:
Voordelen
- Het oprichten van een eenmanszaak kan snel en eenvoudig.
- In veel gevallen heb je recht op belastingvoordeel, zoals de zelfstandigenaftrek, startersaftrek en de mkb-winstvrijstelling.
- Er is geen businesspartner nodig. Je kan dus zelf alles beslissen.
- Er is geen verplicht minimumkapitaal.
- Eenvoudig en goedkoop starten.
- De boekhouding is relatief eenvoudig. Er is geen boekhouder of accountant nodig.
Nadelen
- Wanneer het bedrijf schulden heeft, ben je met je privévermogen aansprakelijk.
- Alle inkomsten van de onderneming worden belast in de personenbelasting van de ondernemer.
- Je draagt zelf alle financiële risico’s.
Veelgestelde vragen
Iedereen kan in principe een eenmanszaak oprichten. Alleen ondernemers die al een eenmanszaak hebben, kunnen niet nog een eenmanszaak oprichten. Dan moet er gekozen worden voor een andere rechtsvorm. Verder mag iedereen een eenmanszaak starten. Sterker nog: het is één van de meest gekozen rechtsvormen. Wel is het belangrijk dat je geschikt bent voor het ondernemerschap. Hiervoor kan je de ondernemerscheck doen op de website van de Belastingdienst.
Een eenmanszaak is een bedrijf waarbij maar één persoon aansprakelijk is voor alle handelingen van het bedrijf. Een bedrijf met één eigenaar dus.
De grootste voordelen van het oprichten van een eenmanszaak: het oprichten is gemakkelijk en de kosten zijn laag. Verder is er geen verplicht minimumkapitaal, een eenvoudige administratie en heb je recht op belastingvoordeel.
Een eenmanszaak is geen rechtsvorm met rechtspersoonlijkheid. De ondernemer van een eenmanszaak is een natuurlijk persoon. Dit betekent dat er geen scheiding is tussen privé- en bedrijfsvermogen. Wanneer je een eenmanszaak hebt, ben je dus privé aansprakelijk voor alle schulden van de onderneming. Wanneer je onderneming failliet is, ben je zelf ook failliet.
Mabelle Abraham (MSc) houdt trends en ontwikkelingen op de financiële markt in de gaten om zo nieuwe kansen te identificeren en hier strategisch op in te spelen. Met haar ruime expertise en specialistische vaardigheden analyseert en beoordeelt ze al 3 jaar lang financiële producten. Daarnaast heeft zij haar Master behaald in Communication Science aan de Universiteit Twente.