De Maatschappelijke BV (BVm)
-
Auteur:
Mabelle Abraham - Laatst bijgewerkt: 22 juni 2023
- Leestijd: 5 minuten
Bedrijven met een maatschappelijke missie vallen vaak tussen wal en schip. Sociale ondernemingen opereren in principe als gewone bv’s, maar het financiële rendement is relatief laag. Wanneer deze ondernemingen een lening willen afsluiten, dan moeten zij steeds weer uitleggen waarom het rendement zo laag is en stuiten zij op beperkingen bij het aantrekken van kapitaal. Maar de commerciële activiteiten van dergelijke ondernemingen passen niet bij het karakter van een stichting. Omdat zowel de bv als de stichting als rechtsvorm niet goed aansluiten bij de maatschappelijke missie van zulke sociale ondernemingen, wil het kabinet de maatschappelijke bv (bvm) introduceren.
Let op: Wanneer de wijziging ingaat, is nog niet bekend. De ingangsdatum van deze (wets)wijziging is nog niet definitief.
Wat is een maatschappelijk bv?
Een maatschappelijk besloten vennootschap (bv) is een bv die voldoet aan extra eisen. Deze eisen hebben inzake op de maatschappelijke doelen die de bv nastreeft en dienen ten alle tijden in de statuten van de onderneming vastgelegd te worden. Wanneer een bestaande onderneming deze maatschappelijke doelen nog niet heeft vastgelegd, kan de notaris met behulp van een statutenwijziging deze alsnog kunnen invoegen. Bij nieuwe maatschappelijke bv’s zal dit door een notaris direct bij de oprichting in de statuten worden opgenomen.
Wat is een maatschappelijk belang?
In het wetsvoorstel zijn er 14 onderwerpen die als maatschappelijk belang worden beschouwd.
- Welzijn
- Cultuur
- Onderwijs, onderzoek en wetenschap
- Bescherming van natuur en milieu en bevordering van duurzaamheid
- Gezondheidszorg
- Jeugd- en ouderenzorg
- Ontwikkelingssamenwerking
- Dierenwelzijn
- Religie, spiritualiteit en levensbeschouwing
- De bevordering van de democratische rechtsorde
- Volkshuisvesting
- Mensenrechten
- Arbeidsmarktparticipatie
- Een combinatie van de bovengenoemde doelen
Er is gekozen voor gedetailleerde onderwerpen, zodat het duidelijk is wanneer het gaat om een maatschappelijk belang. De eerste eis die wordt gesteld is dan ook dat de bv één van deze maatschappelijke belangen nastreeft. Het maatschappelijk belang moet wel echt een doel zijn en niet slechts een bijkomstige activiteit.
Wat zijn de eisen?
Om als maatschappelijke bv te mogen opereren, moet de onderneming aan vijf eisen voldoen.
1. Maatschappelijk doel hebben
Het primaire doel van de onderneming moet een maatschappelijk doel zijn in plaats van de gebruikelijke winstdoelstelling. Het product of de dienst die de onderneming gaat leveren, moet bijdragen aan dit maatschappelijke doel, wat is vastgelegd in de statuten.
2. Omzet investeren in maatschappelijk doel
Een deel van de omzet of maatschappelijke winst moet opnieuw worden geïnvesteerd in het bereiken van het maatschappelijk doel.
3. Stakeholders identificeren
De sociale onderneming identificeert de meest relevante stakeholders en gaat minimaal één keer per jaar met hen is gesprek.
4. Transparant opstellen
De ondernemingen moet zich transparant opstellen over de maatschappelijke waarde in materiële zin, zoals op de website en in het maatschappelijk jaarverslag.
5. Onafhankelijk zijn
De sociale ondernemingen zijn onafhankelijk van overheden of andere entiteiten om hun eigen strategie te kunnen nastreven.
Onderzoek KPMG
Als voorbereiding van de introductie van de maatschappelijke bv heeft KPMG een onderzoek gedaan naar de behoefte aan deze maatschappelijke rechtsvorm. In aanvulling van dit onderzoek, waarin 2 van de 3 ondervraagde ondernemingen positief reageerden, heeft KPMG een werkdefinitie gemaakt van de sociale onderneming. Een bedrijf wordt als sociale onderneming bestempeld als zij:
- Een product of dienst leveren
- Dit product of deze dienst bijdraagt aan een maatschappelijk doel welke is vastgelegd in de statuten
- Een deel van de behaalde omzet opnieuw investeren in het bereiken van het maatschappelijke doel en/of daarnaast de winst- en vermogensverdeling zodanig beperken zodat zij kunnen garanderen dat het maatschappelijke doel voorgaat
- De relevante stakeholders identificeren en met hun minstens één keer per jaar in dialoog gaan
- Transparant zijn op de website van de onderneming en in andere publiekelijke publicaties, zoals het jaarverslag, over de meest materiële gecreëerde maatschappelijke waarden
- Een eigen strategie kunnen nastreven waarbij zij niet afhankelijk zijn van de overheid en/of een andere entiteit.
Ondersteuning maatschappelijk ondernemerschap
In het kabinet is er een brede steun voor de introductie van deze nieuwe rechtsvorm. Hierdoor krijgen sociale ondernemers met een maatschappelijke missie juridische herkenning. Bovendien wil de overheid deze sociale ondernemingen actief gaan ondersteunen door middel van begeleiding, kennisdeling en steun bij het verkrijgen van financiering. De komende tijd zal de nieuwe maatschappelijke onderneming verder worden uitgewerkt in de vorm van een aparte wet. Als BVm zullen er diverse opties zijn om de financiering rond te krijgen. Over het algemeen worden sociale aspecten en maatschappelijke doelen als zeer positief gezien door geldverstrekkers. Veel investeerders kijken naar de maatschappelijke visie van een bedrijf en zijn bereid om hierin te investeren. Wanneer een ondernemer een maatschappelijk doel nastreeft, is de kans groot dat het een zakelijke lening kan afsluiten bij diverse financiers.
Voor- en nadelen van een maatschappelijke bv
Er zijn een aantal voordelen en nadelen waar maatschappelijke ondernemingen mee te maken krijgen door de invoering van de maatschappelijke BV.
Voordelen
- De invoering van de maatschappelijke bv leidt tot een betere herkenning van ondernemingen die zich inzetten voor een betere maatschappij. Hierdoor kunnen deze bedrijven zich ook onderscheiden van andere rechtsvormen, zoals stichtingen en bv’s.
- Voor maatschappelijke investeerders wordt het gemakkelijker te erkennen welke onderneming zich inzet voor de maatschappij.
- Overheden kunnen gemakkelijker een regelgeving samenstellen die alleen van toepassing is op maatschappelijke ondernemingen.
- Werknemers kunnen beter bepalen wat hun invloed is op de maatschappij en voor welke bedrijven zij willen werken.
Nadelen
- Maatschappelijke bedrijven krijgen vaak te maken met extra eisen en criteria waaraan ze moeten voldoen. Dit moeten ze volgens een wettelijke regeling ook kunnen blijven aantonen.
- Niet alle investeerders zijn geïnteresseerd in lange termijn investeringen, waarvoor de onderneming zich min of meer kan beperken tot een kleiner geselecteerde groep investeerders.
Veelgestelde vragen
Een maatschappelijk doel is een doel dat een bedrijf nastreeft met betrekking tot de samenleving waarin het zich bevindt. Een maatschappelijke bv is verplicht met haar werkzaamheden een in de statuten omschreven doel van maatschappelijke belangen na te streven.
Voor een onderneming die een ideëel of sociaal doel nastreeft, kan een keuze voor een rechtsvorm lastig zijn. Wanneer deze onderneming bijvoorbeeld een lening wil afsluiten, moet er weer uitgelegd worden waarom het rendement zo laag is. Ook zijn er vaak beperkingen bij het aantrekken van kapitaal. Daarom heeft het kabinet een maatschappelijke bv geïntroduceerd. Op deze manier maakt deze nieuwe rechtsvorm direct duidelijk om wat voor soort bedrijf het gaat en hoeft er geen twijfel te ontstaan over welke rechtsvorm het is.
Mabelle Abraham (MSc) houdt trends en ontwikkelingen op de financiële markt in de gaten om zo nieuwe kansen te identificeren en hier strategisch op in te spelen. Met haar ruime expertise en specialistische vaardigheden analyseert en beoordeelt ze al 3 jaar lang financiële producten. Daarnaast heeft zij haar Master behaald in Communication Science aan de Universiteit Twente.