Vennootschap onder firma (vof)

header
  • Auteur:

    Mabelle Abraham (MSc) houdt trends en ontwikkelingen op de financiële markt in de gaten om zo nieuwe kansen te identificeren en hier strategisch op in te spelen. Met haar ruime expertise en specialistische vaardigheden analyseert en beoordeelt ze al 3 jaar lang financiële producten. Daarnaast heeft zij haar Master behaald in Communication Science aan de Universiteit Twente.

  • Laatst bijgewerkt: 19 maart 2024
  • Leestijd: 8 minuten

Als je een onderneming wil starten, moet je een rechtsvorm kiezen. Een rechtsvorm is de juridische vorm van de onderneming. Wanneer je gaat samenwerken met andere ondernemers onder één gemeenschappelijke naam kan je samen een vennootschap onder firma (vof) oprichten.

Wat is een vennootschap onder firma?

Een vennootschap onder firma (vof) is een ondernemingsvorm die lijkt op een eenmanszaak. Het enige verschil is dat een vof niet één, maar minimaal twee eigenaren kent. Deze meerdere eigenaren, ook wel vennoten genoemd, werken samen onder één gemeenschappelijke bedrijfsnaam. Iedere vennoot brengt iets in het bedrijf in, bijvoorbeeld geld, goederen of arbeid. De vof is geen rechtspersoon. Dit betekent dat de vennoten zelf garant staan voor alle geldstromen van de vennootschap. Zij zijn persoonlijk aansprakelijk voor eventuele schulden van de vof (hoofdelijke aansprakelijkheid), in tegenstelling tot een besloten vennootschap (bv).

Commanditaire vennootschap

afbeelding commanditaire vennootschap

Een commanditaire vennootschap (cv) is een bedrijf van minimaal twee personen. Iedereen die deelneemt aan de cv is mede-eigenaar (vennoot). In een cv bestaan twee soorten vennoten:

Een cv is een bijzondere vorm van de vof. Een cv is net als een vof geen rechtspersoon. Dit betekent dat de beherende vennoten daarom met hun privévermogen aansprakelijk zijn voor mogelijke schulden van het bedrijf.

Oprichten

Wanneer je een vof wil oprichten, schrijf je je in in het Handelsregister van de Kamer van Koophandel (KvK). Alle basisgegevens zoals de handelsnaam, activiteit en de namen van de vennoten worden geregistreerd. Bij de oprichting schrijf je ook de uiteindelijk belanghebbenden (UBO’s) in van je vof. Dit kan via het UBO-register van de KvK. UBO’s zijn bijvoorbeeld personen die meer dan 25% economisch belang hebben.

Vennootschapscontract

Het opstellen van een vennootschapscontract is niet verplicht, maar wel verstandig om te doen. In het vennootschapscontract staan afspraken vast over de samenwerking en het bedrijf. Ook staat er bijvoorbeeld in hoeveel geld iedere vennoot inbrengt en hoe de winst wordt verdeeld. Het is niet nodig om voor een vennootschapscontract naar een notaris of advocaat te gaan. Deze kan je ook zelf opstellen.

Kosten

illustratie kosten

Je betaalt eenmalig € 80,10 aan inschrijvingskosten voor het Handelsregister. De kosten voor het opstellen van een vof-contract verschillen. Gemiddeld kost dit tussen de € 200 en € 400. Je mag een vennootschapscontract ook zelf opstellen. Je bent niet verplicht om een vof-contract op te stellen, maar het kan wel verstandig zijn.

Daarnaast is het wettelijk verplicht een administratie bij te houden. Je kan dit uitbesteden aan een boekhouder, maar kan het ook zelf doen. De prijzen voor het uitbesteden van de boekhouding liggen gemiddeld tussen de € 500 en € 1.000 per jaar.

Aansprakelijkheid

Een vof is geen rechtspersoon. Dit betekent dat de vennoten verantwoordelijk zijn voor alle handelingen van de vof. Daarnaast zijn zij privé aansprakelijk voor alle financiën en mogelijke schulden. Een vennoot is dan voor de gehele schuld van de vof aansprakelijk. Ook wanneer de schulden door een andere vennoot zijn gemaakt.

Schuldeisers kunnen kiezen of ze eerst aanspraak maken op het afgescheiden vermogen van het bedrijf of op het privévermogen van de vennoten. Wanneer het afgescheiden vermogen van het bedrijf niet genoeg is om de schulden terug te betalen, hebben schuldeisers recht op het privévermogen van de vennoten. Als een vennoot in gemeenschap van goederen is getrouwd, is ook de partner aansprakelijk voor de schulden. Met huwelijkse voorwaarden kan dit voorkomen worden.

Aansprakelijkheid bij later instappen

Wanneer een vennoot later bij de vof komt, is hij automatisch aansprakelijk voor schulden die door zijn komst zijn ontstaan. Wanneer iemand dus niet zelf een vof opricht, maar er later bij in stapt, moet eerst de financiële situatie gecontroleerd worden. Vennoten die later toetreden kunnen ook afspraken maken met de andere vennoten over de verdeling van de bestaande schulden.

Wanneer een vennoot vertrekt, blijft deze hoofdelijk aansprakelijk voor de schulden die in zijn bijzijn zijn ontstaan. Ook hiervoor kunnen vennoten onderling afspraken maken over de verdeling van die schulden.

Tekenbevoegdheid

illustratie tekenbevoegdheid

Iedere vennoot is tekenbevoegd. Dit betekent ook dat iedere vennoot namens de vof-contracten mag tekenen of bepaalde handelingen in het bedrijf mag uitvoeren, zoals het doorgeven van een wijziging in het Handelsregister. Wanneer één van de vennoten bepaalde beperkingen wil hebben aan wat een andere vennoot namens de vof mag tekenen, kunnen vennoten daar onderling afspraken over maken in het vof-contract. Deze bevoegdheden moeten ook in het Handelsregister worden vastgelegd.

De vof kan iemand anders een volmacht geven. Dit is een verklaring waarin staat dat de gevolmachtigde namens het bedrijf mag handelen. Het is handig dat de gevolmachtigde in het Handelsregister staat ingeschreven, zodat zakenpartners precies kunnen zien wie mag handelen namens het bedrijf.

Extra belangrijk bij een VOF: Zakelijke rekening

In het geval van een vennootschap onder firma (vof), waarin meerdere partners samenwerken, is het sterk aanbevolen om een zakelijke rekening te openen. Hierdoor hebben alle betrokkenen permanent toegang tot de rekening. Ook zorgt dit voor een professionele uitstraling. Bovendien kan worden overeengekomen dat bij aanzienlijke transacties de goedkeuring van meerdere vennoten vereist is.

Bekijken
laadpas

Belastingen

illustratie berekening

Iedere vennoot is een zelfstandig ondernemer en betaalt zelf inkomstenbelasting over zijn eigen deel van de winst. De vof zelf is niet belastingplichtig voor de inkomstenbelasting. De winst wordt belast in box 1 (belastbaar inkomen uit werk en wonen). Wanneer de Belastingdienst je ziet als ondernemer, heb je recht op de mkb-winstvrijstelling. Als je daarnaast ook nog voldoet aan het urencriterium, heb je recht op de extra belastingvoordelen, zoals de zelfstandigenaftrek. Starters die recht hebben op ondernemersaftrek, kunnen ook de eerste 3 jaar profiteren van startersaftrek.

Naast de inkomstenbelasting draagt de vof btw af. Dit doen de vennoten niet. Omdat er maar één bedrijf is, is er ook maar één boekhouding. Hierbij is het handig dat de andere vennoot de administratie kan in zien. Bij een vof wordt meestal gekozen om een boekhouder in te schakelen en gebruik te maken van een boekhoudprogramma waarbij meerdere mensen toegang tot hebben.

Boekhoudprogramma vergelijken?

Op zoek naar de mogelijkheden om efficiënter te werken door middel van een boekhoudprogramma? Vergelijk alle pakketten.

Vergelijk zelf
illustratie boekhouding

Aanpassen of beëindigen

Als de vof aan zijn einde komt, moet het bedrijf worden ontbonden. Hiervoor moeten alle vennoten opzeggen. Wanneer één van de vennoten wil dat de vof blijft bestaan na het wegvallen van een andere vennoot, regelt hij dit in het vennootschapscontract. Hier staat het verblijvingsbeding of overnamebeding in. Dat betekent dat de vennoot of vennoten die blijven de inbreng van de vertrokken of overleden vennoot zullen overnemen. De vof kan bijvoorbeeld doorgaan met een nieuwe vennoot of worden omgezet in een eenmanszaak. Wijzigingen over vof kunnen doorgegeven worden aan de KvK en de Belastingdienst.

Wanneer de vof wordt opgezegd, moeten de vennoten de bezittingen verdelen en vereffenen. Dit betekent dat de vennoten de schulden afbetalen en mogelijk een aandeel terugkrijgen in geld of natura. De manier waarop dit gebeurt, staat in het vennootschapscontract. In het vof-contract spreken de vennoten af wie waar recht op heeft en hoe het bedrijf wordt verdeeld. Je kan het bedrijf bijvoorbeeld verdelen op basis van winstaandeel verdeeld worden of dat bij overblijvende schulden de schulden vanuit privévermogen worden betaald.

Personeel

illustratie personeel

Bij een vof kan personeel worden aangenomen. Voor het personeel betaal je loonheffingen en sociale premies. Wanneer je voor het eerst personeel aanneemt, moet je je eerst inschrijven bij de Belastingdienst als werkgever. Dit moet ook aan de KvK worden doorgegeven.

Verschil vof en eenmanszaak

Een vof heeft veel overeenkomsten met een eenmanszaak. Toch heeft een eenmanszaak één groot verschil ten opzichte van een vof. Een eenmanszaak heeft namelijk één eigenaar, terwijl er bij een vof altijd sprake moet zijn van twee of meer eigenaren.

Vof omzetten in eenmanszaak

Je kan ervoor kiezen om een vof om te zetten in een eenmanszaak. Dit kan handig zijn als je alleen eigenaar van het bedrijf wil zijn, zonder mede-eigenaren. Bijvoorbeeld door een vertrokken of overleden vennoot.

Het wijzigen van de rechtsvorm van een vof naar een eenmanszaak regel je door een aantal formulieren in te vullen en een afspraak met de KvK te maken.

Let op: Hou er rekening mee dat een ondernemer maar één eenmanszaak kan hebben.

Voor- en nadelen

Het starten van een vof kent een aantal voordelen en een aantal nadelen:

Voordelen

  • Er is geen minimumkapitaal nodig.
  • Er is geen notariële akte nodig.
  • Er is geen jaarrekening nodig.
  • De inbreng van de vennoten mag ook arbeid zijn.

Nadelen

  • Vennoten zijn aansprakelijk voor hun privévermogen bij mogelijke schulden. Ook wanneer de schuld door een andere vennoot is gemaakt, is de ander aansprakelijk voor zijn privévermogen.
  • Omdat er weinig wettelijke bepalingen zijn, is het goed om zelf de statuten zorgvuldig op papier te zetten. De hulp van een professional is dan van belang.
  • Er zijn minstens twee vennoten nodig om een vof te starten.
  • Alles moet altijd in overleg met de andere vennoot worden gedaan.

Veelgestelde vragen

Wat betekent vof?

Een vof (vennootschap onder firma) is een bedrijf waarin minimaal twee ondernemers samenwerken onder dezelfde handelsnaam. Iedere ondernemer die meedoet wordt mede-eigenaar. Deze mede-eigenaren worden ook wel vennoten genoemd.

Waarom kiezen voor een vennootschap onder firma?

Een vof wordt vaak gekozen voor het gemak. Er is bij een vof namelijk maar één verplichting en dat is het inschrijven bij de Kamer van Koophandel. Om een vof te starten is er ook geen minimumkapitaal nodig en hoeft de ondernemer ook niet langs de notaris voor een notariële akte. Deze eenvoudige en voordelige oprichting maakt de vof aantrekkelijk voor startende ondernemers.

Daarnaast kan een vof ook leiden tot belastingvoordeel. Alle vennoten beschikken over dezelfde aftrekposten als zelfstandigen, zoals de zelfstandigenaftrek, de mkb-vrijstelling en de startersaftrek.

Ook kent een vof een paar nadelen. Een groot nadeel is dat vennoten hoofdelijk aansprakelijk zijn voor mogelijke schulden van de vof.

Is een vof een rechtspersoon?

De vof is geen rechtspersoon. Dit betekent dat vennoten met hun eigen geld aansprakelijk zijn voor eventuele schulden van het bedrijf.

Kan een vof één eigenaar hebben?

Nee. Een vof heeft minimaal twee eigenaren. Een vof is namelijk een samenwerking tussen meerdere ondernemers onder dezelfde handelsnaam.