ZZP in de bouw

zzp in de bouw

Milou Ros is werkzaam als financieel tekstschrijver. Zij schrijft teksten voor verschillende websites in de financiële dienstverlening en heeft een Bachelor Journalistiek van Hogeschool Windesheim te Zwolle behaald.

Leestijd 16 minuten 30 juli 2024

Mensen besluiten steeds vaker voor zichzelf te beginnen. Ook voor bouwvakkers kan zelfstandig ondernemen aantrekkelijk zijn. Om een succesvolle zzp’er in de bouw te zijn, is een goede voorbereiding essentieel. In het stappenplan hieronder wordt uitgelegd wat hierbij komt kijken en welke zaken je moet regelen.

Wat doet een zzp’er in de bouw?

Een zelfstandig ondernemer is iemand die zijn beroep zelfstandig uitvoert. Je werkt niet in loondienst, maar gaat in plaats daarvan zelfstandig op zoek naar opdrachten om deze vervolgens zelf op eigen risico of eigen rekening uit te voeren. Je hebt namelijk geen werknemers in dienst en voert je beroep hoofdzakelijk alleen uit. Zelfstandige bouwvakkers kunnen zelf bepalen welke opdrachten zij aannemen en kunnen deze zelf inplannen in overleg met de opdrachtgever.

Voor zzp’ers in de bouw zijn de mogelijkheden eindeloos. Je kan aan de slag gaan als timmerman of schilder, maar ook als stukadoor of zelfs een combinatie van meerdere specialismen. Daarnaast zijn zzp’ers ook verantwoordelijk voor het regelen van andere taken. Zo moet er onder meer een goede administratie worden bijgehouden. Dergelijke taken kunnen echter ook worden uitbesteed aan een boekhouder, zodat je je alleen hoeft te richten op het uitvoeren van jouw vak. Als zzp’er aan de slag gaan in de bouw biedt dan ook veel vrijheden en mogelijkheden.

Waarom aan de slag als zelfstandige in de bouw?

Er zijn verschillende redenen om zelfstandig als bouwvakker aan de slag te gaan. Eén van de grootste voordelen is het zelf kunnen bepalen van het uurtarief. Dit geeft bouwvakkers de mogelijkheid om meer te verdienen als zzp’er dan als werknemer in loondienst. De bouw is daarnaast een breed vakgebied. Daarbinnen kan je verschillende specialismen uitoefenen. Zelfstandig aan het werk gaan kan je bovendien ook de mogelijkheid bieden om juist meer taken op te pakken en een combinatie van specialismen uit te voeren. Er zijn echter niet alleen voordelen. Voordat de knoop wordt doorgehakt, is het verstandig om ook de nadelen onder de loep te nemen. De voor- en nadelen staan hieronder overzichtelijk op een rij.

Voordelen

  • Vrije keuze in het aannemen van opdrachten
  • Zelf de werktijden indelen
  • Uurtarief is zelf te bepalen

Nadelen

  • Minder zekerheid van inkomsten
  • Verantwoordelijk voor de eigen administratie
  • Minder stabiliteit dan een vaste baan

Hoe te beginnen als zzp’er in de bouw?

Voordat je als zelfstandig ondernemer aan de slag kan gaan in de bouw, moeten er een aantal stappen worden doorlopen. Het stappenplan staat hieronder overzichtelijk weergegeven. Deze biedt een handvat voor iedereen die als startende zzp’er in de bouw aan het werk wil gaan.

Oriëntatie en planning

Is zelfstandig ondernemen wat voor mij?

Voordat je gaat starten, is het verstandig om allereerst goed vast te stellen dat zelfstandig ondernemen de juiste zet is. Voor zelfstandig ondernemers zijn een aantal kenmerken en eigenschappen van groot belang. Denk hierbij aan een groot verantwoordelijkheidsgevoel, het hebben en kunnen onderhouden van een geschikt netwerk, flexibiliteit, passie voor het vak en doorzettingsvermogen. Het is raadzaam om van tevoren uit te zoeken wat de zwakke en sterke kwaliteiten zijn, zodat je er zeker van bent dat het ondernemerschap de juiste keuze is.

Kiezen van een rechtsvorm

Om te kunnen beginnen als zzp’er, moet je een rechtsvorm kiezen. Dit is de juridische vorm van het bedrijf en is van groot belang voor onder andere de belastingen en aansprakelijkheid van ondernemers. De meeste zelfstandige bouwvakkers kiezen voor een eenmanszaak, maar het is ook mogelijk om een besloten vennootschap (bv) op te richten.

Zzp’er en freelancer zijn geen rechtsvormen, eenmanszaak wel

Inschrijving bij Kamer van Koophandel

Als je hebt besloten dat zzp’er worden in de bouw de juiste keuze is en de rechtsvorm is vastgesteld, dien je je in te schrijven in het Handelsregister van de Kamer van Koophandel (KvK). Deze stap is verplicht, want zonder KvK-nummer mogen ondernemers niet aan de slag. Voor de inschrijving dien je een afspraak te maken bij een kantoor van de KvK. Wanneer je ingeschreven staat, kan je aan de slag en geeft de Kamer van Koophandel de gegevens door aan de Belastingdienst. Als je ondernemer voor de btw bent, worden binnen 5 dagen het benodigde omzetbelastingnummer en btw-identificatienummer verstuurd. 

Ondernemingsplan

Bij het starten van een onderneming hoort ook het schrijven van een ondernemingsplan. Hierin staat onder meer beschreven wat je gaat doen, wat jouw ideeën voor het bedrijf zijn en wat jouw marketingplan en financieringsplan zijn. Voor dit plan dien je gedegen onderzoek te doen om alle plannen goed uit te kunnen schrijven. Wanneer het ondernemingsplan klaar is, staat duidelijk op papier wat de verwachtingen zijn en hoe haalbaar de ideeën zijn. Vervolgens kan het ondernemingsplan onder meer worden gebruikt om bedrijfsfinanciering aan te vragen.

Vervoers- en bedrijfsmiddelen

Om als zelfstandig ondernemer in de bouw aan de slag te kunnen gaan, zijn vaak verschillende bedrijfsmiddelen nodig. Denk daarbij aan:

Voor zzp’ers in de bouw is een werkbus in de meeste gevallen noodzakelijk. Daarmee kan je alle benodigde materialen en machines eenvoudig vervoeren. Je kan een dergelijke bedrijfsauto leasen of kopen van eigen geld. Ook moet je de juiste materialen en machines worden aanschaffen om het vak uit te kunnen oefenen. Volgens de Kamer van Koophandel is het verkrijgen van een zakelijke lening bij een bank bijna niet mogelijk voor zelfstandigen in de bouw. Je dient daarom goed uit te zoeken of andere vormen van bedrijfsfinanciering mogelijk en/of noodzakelijk zijn om de benodigde vervoers- en bedrijfsmiddelen te financieren.

Uurtarief bepalen

Het is voor zelfstandig ondernemers gebruikelijk om te werken met een vast uurtarief. Ook kan er gewerkt worden met een projectprijs. Het is hierbij essentieel dat je voldoende verdient, maar dat je jezelf niet uit de markt prijs door te hoge tarieven te vragen. Daarom dien je goed na te denken over een geschikt uurtarief.

Voor een zelfstandige in de bouw ligt het gemiddelde uurloon tussen € 30,00 en € 45,00

Bepalen van het uurtarief

Om tot een uurtarief te komen, moet je eerst noteren hoeveel geld je nodig hebt voor jouw dagelijkse of maandelijkse uitgaven. Je moet immers voldoende verdienen om van te kunnen leven. Hierbij gaat het om onder meer de volgende kosten:

Daarnaast moet het uurtarief hoog genoeg zijn om ook de zakelijke kosten te dekken:

Om uiteindelijk tot het uurtarief te komen, moeten al deze bedragen bij elkaar worden opgeteld. Vervolgens moet dit getal worden gedeeld door het totaal aantal beschikbare werkuren. Om te kijken hoe het uurloon zich verhoudt tot de prijzen op de markt, is het raadzaam om de uurtarieven van andere zzp’ers te bekijken. Op basis van deze inzichten kan je het uurtarief wanneer nodig bijstellen.

Btw en bouw

In de bouw worden verschillende btw-tarieven gehanteerd. Voor schilderwerk, stukwerk, isolatiewerk en behangwerk geldt het btw-tarief van 9% als het gaat om een woning ouder dan 2 jaar. Alle andere activiteiten en alle materialen vallen onder het btw-tarief van 21%, dus ook de materialen om te schilderen en stukken. Als een opdracht bestaat uit meerdere activiteiten, waarbij een deel met 9% belast wordt, moet je dit duidelijk vermelden op de factuur.

Het komt bij fysieke werkzaamheden in de bouw daarnaast regelmatig voor dat een je door een hoofdaannemer wordt aangenomen als onderaannemer. Er is dan sprake van btw-verlegging. Je bent dan als zzp’er niet zelf verantwoordelijk voor het in rekening brengen en afstaan van de btw. Dat moet de ondernemer waarvoor je werkt dan doen. Zelfstandigen in de bouw brengen in dit geval dus geen btw in rekening. In plaats daarvan moeten ‘btw verlegd’ en het btw-identificatienummer van de afnemer op de factuur worden gezet.

Verzekeringen en regelingen

Voor zzp’ers in de bouw gelden geen verplichte vergunningen of verzekeringen. Het is echter wel raadzaam om bepaalde verzekeringen af te sluiten om specifieke risico’s af te dekken. Ondernemers zijn immers niet meer automatisch verzekerd. Ook ben je als zzp’er zelf verantwoordelijk voor het opbouwen van pensioen.

Arbeidsongeschiktheidsverzekering (AOV)

Met een arbeidsongeschiktheidsverzekering verzeker je je tegen inkomensverlies bij ziekte of arbeidsongeschiktheid. Bij langdurig verlies van het inkomen kunnen financiële problemen met deze verzekering worden voorkomen. De AOV is op dit moment niet verplicht, maar hier wordt wel naartoe gewerkt. Ook zijn er al opdrachtgevers die van zzp’ers eisen dat zij deze verzekering hebben.

Bedrijfsaansprakelijkheidsverzekering (AVB)

Een bedrijfsaansprakelijkheidsverzekering verzekert ondernemers wanneer zij schade veroorzaken aan anderen of aan de spullen van een ander en het bedrijf aansprakelijk wordt gesteld. Een ongeluk zit in een klein hoekje. Om deze reden is het raadzaam om deze verzekering af te sluiten, ook al ben je in de bouw niet wettelijk verplicht om die af te sluiten. Ook hierbij geldt: een opdrachtgever kan jou wel eisen deze verzekering af te sluiten.

Inventarisverzekering

Een inventarisverzekering is een ander woord voor zakelijke inboedelverzekering. Hiermee verzekeren ondernemers in de bouw hun gereedschappen, voorraad en machines op de werkplaats. Wanneer deze schade oplopen of verloren gaan door brand of diefstal, ben je hiermee tegen dit risico gedekt.

Construction All Risk-verzekering (CAR)

Met een CAR-verzekering dekken ondernemers zich in tegen schade aan alles dat zij onder handen hebben. Zelfstandige bouwvakkers voeren vaak belangrijke werkzaamheden uit in de woningen of panden van opdrachtgevers. Het kan voorkomen dat zij gedurende hun werk schade aanrichten. Met een Construction All Risk-verzekering is de aangerichte schade gedekt.

Eigen vervoerverzekering

Door een eigen vervoerverzekering af te sluiten, verzekert een zzp’er in de bouw zich tegen schade in de werkbus. Er kan immers schade ontstaan wanneer je een aanrijding veroorzaakt. Er zijn ook brede verzekeringen waarbij diefstal van gereedschap en materialen in de werkbus wordt gedekt.

Pensioen

Wanneer je voor jezelf gaat werken, wordt er geen pensioen meer opgebouwd bij een werkgever. Dit betekent dat je zelf verantwoordelijk bent voor de pensioenopbouw. Het is belangrijk hier goed onderzoek naar te doen. Het is immers belangrijk om over voldoende geld te beschikken voor de oude dag. Zzp’ers kunnen op verschillende manieren pensioen opbouwen. Bijvoorbeeld door hiervoor te sparen of beleggen. Ook kan er een pensioenproduct worden afgesloten bij een verzekeraar of bank. Daarmee kan lijfrente worden opgebouwd.

Wet kwaliteitsborging voor het bouwen (Wkb)

Vanaf 1 januari 2024 wordt de Wet Kwaliteitsborging voor het bouwen (Wkb) in stappen ingevoerd. Met deze wetgeving wil de overheid zorgen voor meer toezicht en controle in de bouw, zodat bouwers zich aan de geldende kwaliteitseisen houden. De wetgeving is ook van toepassing op zzp’ers in de bouw.

VCA-certificaat

Als zelfstandig ondernemer in de bouw kan het raadzaam zijn om een VCA-certificaat te hebben. VCA staat voor Veiligheid, Gezondheid en Milieu Checklist Aannemers. Dit is een programma dat een ondernemer helpt om veilig, gezond en milieuvriendelijk te werken. Steeds meer opdrachtgevers stellen dit certificaat verplicht. Zonder kan je de opdracht dan niet uitvoeren. Ook kan het noodzakelijk zijn voor verzekeringsmaatschappijen.

Algemene voorwaarden opstellen

Voor alle ondernemers is het cruciaal om algemene voorwaarden op te stellen. In de algemene voorwaarden staan de regels die gelden voor de overeenkomst die een zzp’er in de bouw met een opdrachtgever aangaat. In dit document vindt de opdrachtgever alle regels en verplichtingen waaraan hij zich moet houden. Ook dien je voor jezelf voorwaarden vast te stellen, zodat de opdrachtgever weet wat hij van jou kan verwachten. Door goede voorwaarden op te stellen, kunnen problemen en conflicten worden voorkomen.

Financiën en administratie

Zelfstandig ondernemers zijn zelf verantwoordelijk voor het bijhouden en regelen van de zakelijke administratie en financiën. Hiervoor kan je een zakelijke rekening openen en een boekhoudprogramma aanschaffen, zodat de administratie zo makkelijk mogelijk wordt gemaakt.

Administratie en boekhouding

De zakelijke administratie vormt een struikelblok voor veel ondernemers. Het bijhouden van de administratie is echter een verplicht onderdeel voor iedere onderneming. Voor zzp’ers in de bouw gaat het om de inkoop- en verkoopfacturen en bonnen. Als ondernemer voor de omzetbelasting, moet er ook per kwartaal btw-aangifte worden gedaan. Ook moet jaarlijks de inkomstenbelasting worden gedaan. Om het eenvoudiger te maken, kan je voor de administratie gebruikmaken van een boekhoudprogramma. Ook kan er gebruik worden gemaakt van andere ondernemers, namelijk een boekhouder of assistent.

Eenvoudig en snel boekhouden

Begonnen als zzp’er in de bouw? Regel de administratie dan eenvoudig en snel met het online boekhoudprogramma van e-Boekhouden. Dit systeem beschikt over verschillende handige functies om het ondernemen makkelijker te maken. Profiteer nu van een speciale actie van e-Boekhouden: 15 maanden lang gratis het boekhoudprogramma uitproberen.

Nu 15 maanden gratis
e boekhouden logo

Zakelijke bankrekening openen

Ondernemers zijn niet verplicht om een zakelijke bankrekening af te sluiten. Banken staan zakelijk gebruik van een particuliere rekening echter niet toe. Ook zorgt het hebben van een zakelijke rekening voor een overzichtelijke scheiding tussen de persoonlijke en zakelijke geldstromen. Je kan kiezen uit verschillende zakelijke betaalpakketten. Vaak is het ook mogelijk om de bankrekening te koppelen aan een boekhoudprogramma, zodat de administratie snel en eenvoudig gedaan kan worden.

Veelgestelde vragen

Hoe word ik zzp’er in de bouw?

Het is relatief eenvoudig om zzp’er in de bouw te worden, omdat een diploma of vergunning daarvoor niet verplicht is. Het is daarom ook mogelijk om zonder ervaring als zzp’er in de bouw te gaan werken. Bij het ondernemerschap komen echter altijd een aantal belangrijke zaken kijken. Allereerst moet je beschikken over de juiste eigenschappen en kenmerken. Ondernemen is niet voor iedereen. Daarnaast moet er een rechtsvorm worden gekozen. Vervolgens schrijf je je in bij de Kamer van Koophandel (KvK) en kan er een ondernemingsplan worden geschreven. Ook moet je machines, gereedschap en een werkbus regelen. Daarna moet er een uurtarief worden vastgesteld. Ook moeten er verzekeringen worden afgesloten en regelingen worden aangegaan, bijvoorbeeld voor het pensioen. Daarnaast moet je als zzp’er in de bouw goede algemene voorwaarden opstellen en dien je jouw financiën en administratie goed op orde te houden of uit te besteden aan anderen.

Wat verdient een zzp’er in de bouw?

Het gemiddelde uurloon van een zzp’er in de bouw ligt tussen de € 30,00 en € 40,00, afhankelijk van het specialisme en de werkervaring. Het uurtarief voor een timmerman kan bijvoorbeeld lager liggen dan het uurtarief voor een elektricien of architect. Wat een bouwvakker kan verdienen als zelfstandige, hangt dan ook af van een aantal factoren. Er is geen eenduidig antwoord. Daarom is het altijd verstandig om zelf te berekenen wat het minimale uurloon moet zijn om jouw persoonlijke en zakelijke vaste lasten en kosten te kunnen betalen.

Hoe vind ik opdrachten als zzp’er in de bouwsector?

Als zzp’er in de bouw is het belangrijk om opdrachtgevers te vinden. Dit kan je doen door je aan te melden op platforms of door te werken via aannemers. Grote bedrijven huren namelijk vaak ondernemers in wanneer ze een grote opdracht hebben en extra mankracht kunnen gebruiken. Daarnaast is het goed om een netwerk op te bouwen binnen de particuliere markt. Door jouw diensten aan particulieren aan te bieden, kan je sneller en meer opdrachten aangeboden krijgen.

Hoe kan ik een overeenkomst opstellen?

Op de website van de Rijksoverheid is een modelovereenkomst te vinden voor zzp’er bouw en stichting ZZP Nederland, oftewel zelfstandigen in de bouw en hun opdrachtgevers. De huidige modelovereenkomst is geldig tot 15 april 2027. Als zowel de opdrachtgever als jij je aan deze overeenkomst houdt, zitten jullie samen goed.