Bedrijfsbeëindiging
Ondernemer zijn heeft veel voordelen, maar het ondernemerschap is niet voor iedereen. Soms vallen de bedrijfsresultaten tegen en valt er geen winst te behalen. Ook kan het zijn dat je liever voor een andere carrière kiest. Je kan dan besluiten met je bedrijf te stoppen. Hoe werkt dit precies? Wat moet je allemaal regelen voor een bedrijfsbeëindiging? En zijn er ook alternatieven?
Hoe werkt een bedrijfsbeëindiging?
Er zijn verschillende redenen om te willen stoppen met je bedrijf. De resultaten vallen bijvoorbeeld tegen, de markt verandert waardoor er minder vraag naar je product of dienst is of er gebeurt onverwachts iets waardoor je niet meer verder kan. Het kan ook zijn dat je een andere richting op wil en het ondernemerschap niet meer ziet zitten.
Wat de reden ook is, een bedrijfsbeëindiging moet altijd goed worden voorbereid. Er komen een hoop zaken bij kijken. Je moet je niet alleen uitschrijven bij de Kamer van Koophandel (KvK), maar ook onder meer je administratie afronden en je laatste belastingaangiftes indienen. Om je hierbij te helpen, hebben we hieronder een uitgebreid stappenplan opgesteld voor het stopzetten van een bedrijf.
Bedrijfsbeëindiging voorbereiden
Voordat je met je onderneming stopt, is het zaak een aantal dingen op een rij te zetten en af te ronden. Met je bedrijf stoppen heeft namelijk een aantal financiële gevolgen. Het is belangrijk dat je daar rekening mee houdt, zodat je niet voor onaangename verrassingen komt te staan. Ook zal je je klanten, partners en eventuele werknemers moeten inlichten.
Allereerst moet je je financiën op orde krijgen en alle openstaande financiële verplichtingen afronden. Denk hierbij onder meer aan de volgende punten:
- Financiële positie: Bekijk goed hoe je bedrijf er financieel voor staat. Dit is belangrijk, omdat dit inzicht geeft in de financiële gevolgen van de bedrijfsbeëindiging. Je kan hiervoor een boekhouder of accountant inschakelen.
- Openstaande facturen: Heb je nog openstaande facturen staan? Dan moet je deze betalen voordat de onderneming stopt.
- Bezittingen overdragen: Bezittingen van je bedrijf moeten vóór de uitschrijving bij de KvK aan jezelf of een koper worden overgedragen. Bij een bv gaat het om bezittingen die op naam van de bv staan. Bij andere rechtsvormen gaat het om bezittingen die zakelijk geëtiketteerd zijn. Controleer goed om welke bezittingen het gaat en hoe je deze kan overdragen.
- Voorraad verkopen of afhandelen: Heb je een voorraad van je bedrijf? Dan kan je ervoor kiezen je voorraad te verkopen. Als je dit niet doet, gaat je voorraad na de bedrijfsbeëindiging over naar je privévermogen. Als je btw hebt afgetrokken bij de aankoop van de goederen, zal je er dan toch btw over moeten betalen. Het is dus belangrijk om van tevoren te bepalen wat je wel of niet van je voorraad wil verkopen of houden.
- Zakelijke financieringen afwikkelen: Het kan zijn dat je nog een zakelijke financiering hebt lopen, zoals een zakelijk krediet of een zakelijke hypotheek. Neem contact op met je bank of de kredietverstrekker over het afwikkelen van deze financiering.
- Contracten en abonnementen stopzetten: Om onnodige kosten en problemen te voorkomen, is het goed om te controleren welke contracten en abonnementen je al kan stopzetten voordat je je hebt uitgeschreven bij de KvK. Heb je lopende vergunningen? Vergeet deze dan niet op te zeggen.
- Zakelijke bankrekening opzeggen: Een zakelijke bankrekening kan alleen vóór de uitschrijving worden opgeheven. Ga je je zakelijke rekening opzeggen? Download dan eerst alle rekeningafschriften en financiële overzichten. Deze moet je bewaren voor de administratie. Vergeet ook niet alle periodieke overboekingen en incassoafspraken stop te zetten.
- Pensioenfonds: Heb je je aangesloten bij een pensioenfonds? Dan heeft de bedrijfsstop daar invloed op. Neem contact op met je pensioenfonds om erachter te komen of je hiervoor wat moet regelen of doorgeven.
Bedrijf stoppen met schulden
Heb je schulden? Dan is het zaak dat je deze eerst oplost, bijvoorbeeld met een WHOA-traject of Wsnp-traject. Blijven er daarna nog schulden over? Dan zal je een faillissement moeten aanvragen.
Als je personeel in dienst hebt, is het uiteraard van groot belang dat je hen vertelt dat je het bedrijf gaat beëindigen. Informeer hen hier op tijd over. Zo geef je je werknemers ruim de tijd om naar ander werk op zoek te gaan.
Je zal je personeel ook moeten ontslaan. Vraag voor je werknemers een ontslagvergunning aan en bereken de transitievergoeding waarop ze recht hebben. Kijk ook of je recht hebt op een compensatie voor de transitievergoedingen. Voldoe je aan de voorwaarden? Dan kan je de compensatie bij het UWV aanvragen.
Is je personeel aangesloten bij een pensioenfonds? Vergeet dan ook niet te controleren wat je hiervoor moet regelen.
Vergeet ook zeker niet aan je klanten en leveranciers te vertellen dat je stopt met je bedrijf. Dit is voor beide partijen niet alleen netjes, maar ook handig om te weten. Zo weten zij dat ze in de toekomst niet meer bij jou terecht kunnen en niet meer op je hoeven te rekenen. Ook voorkom jij op deze manier dat je nog mails, vragen en verzoeken binnen blijft krijgen nadat je bedrijf al is gestopt.
Tip: zet op je website dat je stopt met je bedrijf en pas ook je accounts op sociale media aan.
Als je stopt met je bedrijf, heb je mogelijk recht op een uitkering. Er zijn drie uitkeringen waarop ondernemers in specifieke situaties aanspraak op kunnen maken:
- Bbz-uitkering: Bbz staat voor Besluit bijstandverlening zelfstandigen. Dit is een uitkering waarvoor startende, gevestigde, oudere en beëindigde ondernemers onder voorwaarden voor in aanmerking kunnen komen voor of na de bedrijfsbeëindiging. De uitkering is gericht op levensvatbaarheid en het aanvullen van een tekort aan inkomen.
- IOAZ-uitkering: Dit is een uitkering bedoeld voor ondernemers die willen stoppen en ouder zijn dan 55 jaar. Om hiervoor in aanmerking te komen, moet je voldoen aan een aantal voorwaarden. De aanvraag voor deze uitkering moet voor de bedrijfsbeëindiging binnen zijn. Na toekenning heb je tot maximaal 18 maanden om je bedrijf stop te zetten.
- WW-uitkering: Als je minder dan 24 maanden geleden vanuit de WW bent gestart met je onderneming, kan je je WW-rechten onder voorwaarden terugkrijgen.
De bovengenoemde uitkeringen moeten over het algemeen worden aangevraagd vóórdat je je uitschrijft bij de KvK. Controleer dus van tevoren goed of je hier recht op hebt en hoe je deze uitkering aanvraagt. Let op: niet iedere ondernemer heeft dus na een bedrijfsbeëindiging recht op een uitkering.
Stop je met je bedrijf en heb je recht op een uitkering? Vraag deze dan aan vóórdat je je uitschrijft bij de Kamer van Koophandel.
Uitschrijving KvK
Ben je er klaar voor om de bedrijfsbeëindiging definitief te maken? Dan is de volgende stap het uitschrijven van de onderneming in het register van de Kamer van Koophandel. Hoe je dit doet, hangt af van de rechtsvorm van je onderneming.
Het uitschrijven van een eenmanszaak kan op drie manieren:
- Vul het formulier Wijziging ondernemings- en vestigingsgegevens in en stuur deze samen met een kopie van een geldig legitimatiebewijs op naar de KvK.
- Vul het eerdergenoemde formulier in en geef deze af bij een locatie van de KvK.
- Schrijf de eenmanszaak online uit met behulp van een DigiD.
De KvK geeft de uitschrijving automatisch door aan de Belastingdienst. Het wordt echter aangeraden om dit te controleren.
Een besloten vennootschap, naamloze vennootschap, coöperatie, onderlinge waarborgmaatschappij, vereniging en stichting zijn allemaal vormen van rechtspersonen. Als je deze wil beëindigen, zal je deze eerst moeten ontbinden. Wil je een nv of bv opheffen? Dan moet je dit tijdens de algemene aandeelhoudersvergadering regelen. Bij een vereniging, coöperatie of onderlinge waarborgmaatschappij verloopt dit via de ledenvergadering. Ten slotte neemt bij een stichting het bestuur dit besluit.
Na de ontbinding dien je het formulier Ontbinding vennootschap, rechtspersoon of maatschap in te vullen en deze naar een KvK-locatie bij jou in de buurt te sturen samen met een kopie van het geldige legitimatiebewijs van de persoon die het formulier heeft ondertekend.
Als je een vennootschap onder firma, commanditaire vennootschap, maatschap of rederij wil stopzetten, moet je ook deze eerst ontbinden. Dat doe je met het formulier Ontbinding vof, cv, maatschap of rederij. Je moet deze ontbinding van de vof, cv of maatschap vervolgens doorgeven aan de KvK. Dit doe je door het formulier en een kopie van het geldige legitimatiebewijs van de persoon die het formulier heeft ondertekend op te sturen naar een KvK-locatie bij jou in de buurt.
Bedrijfsbeëindiging afronden
Nadat je je bedrijf hebt uitgeschreven bij de KvK, moet je nog een paar dingen doen om de bedrijfsbeëindiging volledig af te ronden.
Het is zaak dat je de administratie goed afrond. Een boekjaar loopt van 1 januari tot en met 31 december. Afhankelijk van de rechtsvorm van je onderneming kan je de administratie pas aan het einde van het boekjaar afronden, ook als je bent gestopt. Kom je er niet uit? Schakel dan een boekhouder of accountant in.
Je bent verplicht je administratie minimaal 7 jaar te bewaren. Dit is de fiscale bewaarplicht. Niet alleen gevestigde ondernemers, maar ook ondernemers die zijn gestopt moeten zich hieraan houden. Het kan namelijk zijn dat de Belastingdienst je (eind)administratie wil controleren. Alle gegevens moeten daarvoor op orde zijn.
Voor de Belastingdienst moet je nog één keer als ondernemer aangifte omzetbelasting en inkomstenbelasting of vennootschapsbelasting doen.
- Btw-aangifte: Nadat je je hebt uitgeschreven bij de KvK, krijg je van de Belastingdienst een brief om je laatste btw-aangifte in te dienen.
- Inkomstenbelasting: Je moet nog één keer als ondernemer aangifte inkomstenbelasting indienen. Als er sprake is van stakingswinst na de bedrijfsbeëindiging, dien je die mee te nemen in de aangifte. Als je recht hebt op stakingsaftrek, mag je die van het belastbare inkomen aftrekken. Je kan de stakingsaftrek één keer toepassen.
- Vennootschapsbelasting: Had je een eigen bv? Dan moet je voor de laatste keer aangifte vennootschapsbelasting doen. Ook moet je de laatste jaarrekening deponeren.
Stakingswinst
Als je je bedrijf beëindigt (oftewel staakt), kan het zijn dat je geld overhoudt. Dit geld kan je krijgen doordat je bijvoorbeeld je inboedel verkoopt. Stakingswinst is het verschil tussen de werkelijke waarde van de onderneming en de fiscale boekwaarde. De winst bestaat meestal uit stille reserves en fiscale reserves.
Als er sprake is van stakingswinst, heb je mogelijk recht op stakingsaftrek. De stakingsaftrek is maximaal € 3.630 in 2024. Je kan de stakingsaftrek eenmalig van je belastbare inkomen aftrekken.
Heb je nog lopende contracten en zakelijke verzekeringen? Dan is het zaak dat je deze zo snel mogelijk stopzet. Anders betaal je geld voor een product waar je geen gebruik meer van maakt. Bij bepaalde producten, zoals een zakelijk telefoonabonnement, kan onrechtmatig privégebruik soms zelfs tot een boete leiden.
Vaak heb je voor het opzeggen van een zakelijk contract een uittreksel van de uitschrijving nodig. Je kan dit uittreksel aanvragen op de website van de Kamer van Koophandel. Niet ieder contract hoeft overigens opgezegd te worden. Soms kan je een zakelijk contract ook omzetten naar een privé contract.
Hou er rekening mee dat je na het stopzetten van je bedrijf en het opzeggen van je zakelijke verzekeringen nog wel aansprakelijk kan worden gesteld voor dingen die je deed vanuit je bedrijf. Bij sommige verzekeraars is aansprakelijkheid na het stoppen meeverzekerd. Zoek dit goed uit en rond aanspraken wanneer mogelijk af vóórdat je je uitschrijft bij de KvK.
Bedrijfsfinanciering regelen
Overweeg je je onderneming te staken wegens een tekort aan geld voor een benodigde investering? Voordat je met je bedrijf gaat stoppen, kan je ook eerst naar een bedrijfsfinanciering kijken. Met een bedrijfsfinanciering zou je het benodigde geld tot stand kunnen brengen om je onderneming voort te zetten. Dat zou natuurlijk de ideale situatie zijn als het ondernemerschap je goed bevalt.
Afhankelijk van de mogelijkheden en de reden waarom je geld wil lenen kan je kiezen uit de onderstaande vormen van bedrijfsfinanciering:
Om voor een financiering in aanmerking te komen, moet je voldoen aan de gestelde voorwaarden. De voorwaarden zijn afhankelijk van het type lening en verschillen per aanbieder. Voorbeelden van eisen zijn een minimale jaaromzet van € 50.000 en een inschrijving van 1 jaar of langer bij de KvK. Soms is een minimale omzet geen harde eis.
Geld lenen kost geld. Sluit daarom alleen een zakelijke lening af als je een goed financieringsplan hebt en de risico’s kan dragen.
Bedrijfsbeëindiging of bedrijfsovername?
Als je hebt besloten met je bedrijf te stoppen, hoef je deze niet per se te beëindigen. Je kan ook een poging doen om je bedrijf te verkopen. Wanneer je je onderneming verkoopt, neemt een andere onderneming je bedrijf over en kan jouw onderneming blijven bestaan. Dit heet een bedrijfsovername.
Bij het verkopen van een bedrijf komen een aantal zaken kijken. Je moet onder meer de verkoop voorbereiden, een koper zoeken en de overdracht afronden. Op deze pagina vind je meer informatie over bedrijfsovernames.
Veelgestelde vragen
Als je gaat stoppen, moet je je uitschrijven bij de Kamer van Koophandel. De KvK geeft dit vervolgens door aan de Belastingdienst. Je hoeft dit dus niet zelf door te geven aan de Belastingdienst. Als je lopende zakelijke abonnementen en contracten hebt, moet je uiteraard ook contact opnemen met deze instanties om alles netjes en op tijd af te ronden.
Het is belangrijk dat je de administratie 7 jaar bewaart. Dit is de fiscale bewaarplicht. Dit geldt voor alle ondernemers, dus ook voor zzp’ers die zijn gestopt en bedrijven die niet meer bestaan. Het kan namelijk zijn dat de Belastingdienst de eindadministratie wil controleren. Daarvoor moet je alle gegevens paraat hebben.
Als je je bedrijf beëindigt en je personeel in dienst hebt, kan het zijn dat zij recht hebben op een transitievergoeding. Als je je bedrijf stopt wegens pensionering of als het bedrijf stopt doordat de werkgever overlijdt, kan de onderneming in aanmerking komen voor een compensatie van de transitievergoedingen. Daarvoor moet aan een aantal voorwaarden worden voldaan:
– Het bedrijf heeft minder dan 25 werknemers in dienst.
– Het bedrijf heeft voor minstens 1 werknemer al een ontslagvergunning wegens bedrijfsbeëindiging gekregen.
– Het bedrijf heeft de ontslagvergoedingen (transitievergoedingen) betaald op of na 1 januari 2021.
– Het bedrijf vraagt de compensatie aan binnen 12 maanden nadat hij bij het UWV ontslag wegens bedrijfsbeëindiging heeft aangevraagd.
Je kan de compensatie voor betaalde ontslagvergoedingen via het UWV aanvragen.
Stakingswinst is het verschil tussen de werkelijke waarde en de fiscale boekwaarde van een onderneming. Deze winst bestaat meestal uit stille reserves (de waarde tussen het economisch verkeer en de fiscale boekwaarde van bedrijfsmiddelen) en fiscale reserves (de overwaarde van een bepaalde onderneming boven het eigen vermogen). Stakingswinst ontstaat onder meer als je je bedrijf beëindigt en je bedrijfsmiddelen voor een hogere prijs verkoopt.
De stakingswinst moet worden meegenomen in de laatste aangifte inkomstenbelasting. Maar ben je van plan na de stop een nieuwe onderneming te starten? Dan hoef je misschien niet fiscaal af te rekenen en hoef je de belasting of de stakingswinst niet meteen te betalen. Je kan dan mogelijk gebruikmaken van de doorschuifregeling van de Belastingdienst.
Als er na de stop van je bedrijf sprake is van stakingswinst, heb je mogelijk recht op stakingsaftrek. De stakingsaftrek is maximaal € 3.630 in 2024. Je kan de stakingsaftrek eenmalig van je belastbare inkomen aftrekken.
Je hebt alleen onder specifieke voorwaarden recht op stakingsaftrek. Het is daarom goed om je hierover te laten informeren. Stakingsaftrek kan alleen worden toegepast als je de hele onderneming stapt. Ook is stakingsaftrek niet bedoeld voor medegerechtigden en schuldeisers. Bv’s hebben hier ook geen recht op, omdat de stakingsaftrek alleen geldt voor de inkomstenbelasting.
Milou Ros is werkzaam als financieel tekstschrijver. Zij schrijft teksten voor verschillende websites in de financiële dienstverlening en heeft een Bachelor Journalistiek van Hogeschool Windesheim te Zwolle behaald.