Faillissement voorkomen met WHOA
Je bedrijf is winstgevend, maar toch kun je je schulden niet meer betalen. Het liefst wil je natuurlijk een faillissement voorkomen om grotere problemen te voorkomen. In dat geval kun je gebruik maken van de Wet Homologatie Onderhands Akkoord (WHOA). Met deze wet kun je je bedrijf gecontroleerd stoppen of een doorstart maken.
Wat is de WHOA?
WHOA staat voor Wet Homologatie Onderhands Akkoord en is een wet die in 2021 in het leven is geroepen. Deze wet geeft ondernemers een extra kans om een faillissement te voorkomen. De wet is bedoeld om bedrijven die wel goed lopen maar vanwege grote schulden toch failliet dreigen te gaan te helpen met reorganiseren. Het is dus een vorm van schuldsanering.
Als je zelf al hebt geprobeerd om afspraken te maken met je schuldeisers, maar jullie er samen niet uitkomen, kan je een beroep doen op de WHOA. Met een WHOA-procedure kan de rechter een onderhands akkoord tussen de onderneming en zijn schuldeisers goedkeuren. Dat heet homologeren. Na de uitspraak van de rechter zijn alle schuldeisers aan het akkoord gebonden, ook degenen die het er niet mee eens waren. Met dit dwangakkoord kan worden voorkomen dat een levensvatbaar bedrijf failliet gaat omdat één schuldeiser dwarsligt.
Voordelen van de WHOA-regeling
De WHOA-procedure heeft voordelen. Zo is er geen sprake van een faillissement en is het doel van de procedure om dit te voorkomen. Ook wordt een deel van de schulden van de onderneming kwijtgescholden. Zo wordt het bedrijf, of een deel van het bedrijf, weer levensvatbaar. Tot slot blijft de procedure meestal vertrouwelijk en heb je als ondernemer geen last van negatieve publiciteit, dat imagoschade en omzetverlies kan opleveren. Tot slot mag je tijdens deze periode blijven ondernemen.
Het WHOA-traject stappenplan
Als je ziet aankomen dat je je schulden niet meer kunt betalen, maar als je bedrijf nog wel winst maakt, kun je de WHOA gebruiken. Twijfel je hierover? Dan kun je als voorbereiding advies inwinnen bij bijvoorbeeld een advocaat of een boekhouder. Een advocaat heb je ook nodig voor de homologatie bij de rechtbank. Hoewel je de voorbereidingen zelf kunt doen, is het verstandig om je vanaf het begin bij te laten staan door een advocaat. Ook om de afkoelingsperiode aan te vragen heb je een advocaat nodig.
Om de WHOA-procedure te doorlopen moet je verschillende stappen zetten. We zetten ze hieronder op een rij.
-
Voordat de rechtbank een akkoord geeft, moet je bedrijf wel aan een aantal voorwaarden voldoen. Als dit niet het geval is, is de WHOA voor jouw bedrijf geen optie. Je moet aan de volgende voorwaarden voldoen:
-
- Je kunt de schulden van je bedrijf niet meer betalen;
-
- Je bedrijf is op het moment van aanvragen nog winstgevend;
-
- Het is voor je schuldeisers beter om een onderhands akkoord te regelen dan om failliet te gaan;
-
- Je hebt een haalbaar plan, dat aan de wet voldoet. De inhoud van het akkoord mag je zelf bepalen;
-
- Je zorgt ervoor dat het geld en de bezittingen eerlijk en gelijk zijn verdeeld over alle schuldeisers. Hierbij moet je rekening houden met de rangorde van schuldeisers;
-
- De arbeidsvoorwaarden van je personeel blijven hetzelfde;
-
- Er moeten genoeg schuldeisers instemmen met het akkoord. Hieraan zijn eisen verbonden.
-
-
Begin bij de rechtbank en deponeer een verklaring bij de griffie om aan te geven dat je begint met de voorbereidingen van een akkoord. Hiervoor worden geen kosten in rekening gebracht.
In het conceptakkoord geef je aan of je een openbare of een besloten procedure wil. Ook kun je in je verklaring vragen om een afkoelingsperiode. Dat is een periode die de schuldenaar ruimte geeft om een akkoord tot stand te brengen, zonder dat schuldeisers daarbij het plan in de war kunnen schoppen.
Voor dit akkoord moet je met de schuldeisers overleggen. Jullie gezamenlijke afspraken moet in het conceptakkoord worden vastgelegd. Als dit is gedaan, maak je een verdeling van de schuldeisers en aandeelhouders in verschillende klassen en rechten, en de afspraken die je met deze schuldeisers en aandeelhouders wil maken.
Ten slotte verwerk je in het conceptakkoord wat de waarde is van het WHOA-traject in vergelijking tot een faillissement.
-
Als je alle informatie en afspraken hebt verzameld, kun je ze bij elkaar brengen in een conceptakkoord. Dit moet je voorleggen aan de schuldeisers en aandeelhouders. Uiteindelijk moet je via een stemming van betrokken schuldeisers en aandeelhouders akkoord krijgen voor jouw plan. Om zich te kunnen voorbereiden, moeten zij het conceptakkoord uiterlijk 8 dagen voor deze stemming hebben.
-
8 dagen nadat je de schuldeisers en aandeelhouders je conceptakkoord hebt gegeven, kun je een stemming organiseren. Je mag zelf bepalen op welke manier er wordt gestemd. Dat kan fysiek, schriftelijk of met elektronische communicatiemiddelen. De schuldeisers en aandeelhouders stemmen in per klasse en kunnen alleen ‘Ja, akkoord’ of ‘Nee, niet akkoord’ stemmen.
Als je wil weten of je akkoord ook juridisch klopt, kun je de rechtbank vragen om het akkoord voordat je het in stemming brengt te controleren. Dit moet gedaan worden door een advocaat.
-
Binnen 7 dagen na de stemming moet je een verslag maken waarin je de uitkomst van de stemming vermeldt. Dit verslag moet je delen met je schuldeisers en aandeelhouders. In dit verslag zijn onder andere de volgende punten te lezen:
- Wie heeft gestemd?
- Welk geldbedrag horen de schuldeisers te krijgen?
- Wat is de uitslag van de stemming?
Hebben alle schuldeisers ingestemd met je plan? Dan is homologatie door een rechter (stap 6) niet nodig. Je betaalt je schuldeisers volgens de afspraken, waarna het WHOA-traject is afgerond. Is dit niet het geval? Dan moet je opnieuw naar de rechtbank.
-
Als niet alle schuldeisers en aandeelhouders met jouw plan hebben ingestemd, kan je via je advocaat een homologatieverzoek indienen bij de rechtbank. Dat moet zo snel mogelijk. Ook moet het stemmingsverslag worden ingediend bij de griffie. Hier heb je geen advocaat voor nodig.
Nadat alles is ingediend, bepaalt de rechtbank een zittingsdatum. Die zitting is binnen twee weken nadat het verzoek is ingediend. De rechter kan beslissen voor homologatie als in één klasse voldoende instemming is met het akkoord. Alle schuldeisers die hebben ingestemd, moeten hiervoor minimaal goed zijn voor twee derde van de schulden in die klasse. Als er voldoende steun is, geldt het akkoord voor iedereen.
Toch kunnen schuldeisers en aandeelhouders nog protesteren. Tot op de dag van de zitting geldt een bezwaarperiode. In deze bezwaarperiode kunnen ze een schriftelijk verzoek indienen tot afwijzing van het homologatieverzoek. Hiervoor kunnen zij verschillende redenen aangeven, denk bijvoorbeeld aan onvoldoende informatie, onjuiste stemming of verkeerde indelingsklassen.
-
Nadat de zitting is afgelopen, neemt de rechter zo snel mogelijk een beslissing. In de meeste gevallen gebeurt dit binnen 5 werkdagen. Als de rechter tot homologatie van het akkoord beslist moeten alle schuldeisers, ook degenen die niet hebben ingestemd, zich eraan houden.
Als je je afspraken uit het akkoord niet nakomt, moet je de schade die de schuldeisers lijden vergoeden. Ook kunnen de schuldeisers het akkoord ontbinden en direct beslag leggen op bezittingen als je je afspraken niet nakomt.
Het kan ook zijn dat de rechter niet akkoord gaat met je verzoek tot homologatie. Hiertegen kun je niet meer in beroep gaan.
Belangrijke aspecten van de WHOA
Een WHOA-procedure hoeft niet alleen aangevraagd te worden door de schuldenaar. Ook aandeelhouders kunnen de procedure starten door een herstructureringsdeskundige aan te vragen. Aandeelhouders lopen bij een normaal faillissement de kans om de waarde van de inleg voor hun aandelen te verliezen, zeker omdat ze bij een normaal faillissement pas als laatste aan de beurt zijn. Door de WHOA kunnen aandeelhouders meedoen aan de schuldregeling en is het mogelijk dat zij nog iets van hun investering in aandelen terugzien.
Ook de ondernemingsraad (OR) of personeelsvertegenwoordiging (PVT) kan een herstructureringsdeskundige aanvragen. Beide partijen verdedigen de belangen van werknemers. De goedkeuring voor de WHOA mag niet zorgen voor veranderingen voor het personeel.
Toepassingsgebieden van de WHOA
De Wet Homologatie Onderhands Akkoord is van toepassing op iedere ondernemer. Is je bedrijf een bv, een maatschap, vof of eenmanszaak? Het kan bij al deze rechtsvormen. Als er maar sprake is van een onderneming. Voor een natuurlijk persoon zonder onderneming is de WHOA geen oplossing. Voor hem geldt de wettelijke schuldsanering WSNP.
De WHOA is niet van toepassing als het gaat om verplichtingen rondom het personeel dat je in dienst hebt. Dat kan een probleem opleveren, omdat de gevolgen van herstructurering vaak ook invloed hebben op je personeel en een reorganisatie van je personeelsbestand.
Veelgestelde vragen
WHOA staat voor Wet Homologatie Onderhands Akkoord en is een wet die vanaf 2021 in werking is en valt onder de faillissementswet. De wet maakt het voor ondernemingen met een zware schuldenlast makkelijker om faillissementen te voorkomen. Het doel van de wet is een onderhands akkoord tussen de schuldenaar en de betrokken schuldeisers en aandeelhouders, waarbij iedereen beter af is dan bij een faillissement. Bovendien kan de schuldenaar via de WHOA betrokken schuldeisers die niet akkoord gaan dwingen om mee te werken aan het onderhands akkoord.
De gehele WHOA-procedure duurt maximaal een jaar. Hoelang het duurt heeft vooral te maken met hoelang het duurt om het conceptakkoord op papier te krijgen. Na het homologatieverzoek behandelt de rechtbank de vraag binnen 8 tot 14 dagen. Na de behandeling, dat kan mondeling of schriftelijk, doet de rechtbank binnen 5 werkdagen een uitspraak.
De afkoelingsperiode is een periode waarin de ondernemer de betrokken partijen een akkoord heeft aangeboden. Op dat moment kun je via je advocaat de rechter vragen om een afkoelingsperiode. Deze periode duurt maximaal 4 maanden en kan mogelijk nog een keer met 4 maanden verlengd worden.
Tijdens de afkoelingsperiode kunnen schuldeisers geen beslag leggen op je bezittingen uit het bedrijfsvermogen. Ook mag de bank schuldbedragen niet van het saldo op de bankrekening halen.
Nee, niet alle schulden hoeven worden meegenomen in het akkoord met betrokken schuldeisers. De schuldenaar mag het akkoord zelf opstellen. Als hij goede redenen heeft om een groep schuldeisers niet mee te nemen, dan is dat toegestaan.
Laura Smit is werkzaam als journalist. Zij schrijft verschillende teksten voor websites binnen de financiële dienstverlening. Ze heeft een Bachelor Journalistiek van Hogeschool Windesheim te Zwolle behaald.
