Home » Zzp’ers mogen gezamenlijke onderhandelingen aangaan

Zzp’ers mogen gezamenlijke onderhandelingen aangaan

Zelfstandige ondernemers mogen de handen vanaf nu in een slaan en gezamenlijk onderhandelingen aangaan voor betere posities op de arbeidsmarkt. Voorheen was dit niet toegestaan wegens het concurrentiebeding, maar deze regels zijn sinds 7 februari aangepast.

Eerder mochten zelfstandigen niet op deze manier samenwerken, maar voortaan mogen zelfstandigen met lage tarieven samen onderhandelen over betere tarieven. Volgens de Autoriteit Consument & Markt (ACM) versterkt dit hun onderhandelingspositie. De richtlijnen zijn aangepast naar aanleiding van nieuwe Europese regels.

Economisch afhankelijk van opdrachtgever

Het gaat om zzp’ers die economisch afhankelijk zijn van hun opdrachtgever en zelf arbeid aanbieden en werk tot stand brengen. Daaronder vallen zelfstandigen die als ingehuurd personeel naast andere werknemers werken en mensen die via digitale platformen actief zijn. Dit geldt bijvoorbeeld voor maaltijdbezorgers, componisten, schoonmakers en fotografen.

De ACM geeft aan dat het hard nodig is om de onderhandelingspositie van deze groepen zelfstandigen te verbeteren. Ze staan namelijk aan de onderkant van de arbeidsmarkt en ontvangen vaak slechts een laag tarief voor hun werk. 

Ook werken deze zzp’ers vaak onder slechtere arbeidsvoorwaarden dan werknemers in loondienst. Daarnaast lopen veel van hen het risico in de problemen te raken als ze niet kunnen werken, omdat ze vaak niet zijn verzekerd tegen ongevallen of werkloosheid.

Goede ontwikkeling voor zelfstandigen

ACM-bestuursvoorzitter Martijn Snoep is blij met dit initiatief. ‘Zo kunnen brancheorganisaties en vakbonden zzp’ers helpen om de positie van zelfstandigen aan de onderkant van de arbeidsmarkt te verbeteren’, zegt hij. De ACM hoopt met deze nieuwe mogelijkheden de positieve gevolgen van de economische dynamiek op de arbeidsmarkt te behouden en de negatieve gevolgen te verminderen.

Ook ZZP Nederland, de brancheorganisatie voor zzp’ers, staat achter deze ontwikkeling. ‘Voor zzp’ers met lage tarieven onder 30 euro per uur kan dit wel een uitkomst zijn’, geeft voorzitter Frank Alfrink aan. Andere zelfstandigen als IT’ers en leraren zijn volgens hem prima in staat om zelf te onderhandelen ‘Maar bijvoorbeeld acteurs in de kunstensector hebben niet zo’n sterke positie.’ Voor hen kan samenwerken een uitkomst zijn.

Lastig in uitvoering

Gezamenlijk onderhandelen kan echter lastig worden. ‘Je moet wel met één mond spreken en kunt niet stevig onderhandelen als één van de zelfstandigen ondertussen met minder genoegen neemt’, legt Alfrink uit. Samenwerken kan volgens hem daarom moeilijk zijn.

De voorzitter van ZZP Nederland ziet het bijvoorbeeld gebeuren dat minimaal afgesproken tarieven de maximumtarieven worden. ‘Het is de vraag of bij deze zelfstandigen wel echt sprake is van bewust ondernemerschap’, zegt hij. Samenwerken hoeft dan niet voor iedereen voordelig uit te pakken. 

Alfrink denkt dat voor het verbeteren van de markt misschien eerder naar de opdrachtgevers moet worden gekeken. Deze maken nu soms gebruik van zzp’ers die feitelijk hetzelfde werk doen als de werknemers in loondienst om de wettelijke werknemersbescherming te omzeilen. Alfrink stelt daarom: ‘Bied een ondernemer een tarief waar hij van kan leven om zich ook te verzekeren en pensioen op te bouwen of neem hem anders in dienst.’