Onderneming.nl biedt een handig en gratis balans voorbeeld. Aan de hand hiervan kan een ondernemer eenvoudig en snel zijn eigen balans opstellen. Download hier het format voor een balans in Excel.
Balans opstellen
-
Auteur:
Milou Ros - Laatst bijgewerkt: 17 april 2024
- Leestijd: 6 minuten
De balans van een onderneming geeft inzicht in de financiële positie van het bedrijf. Je kan dit gebruiken om te zien hoe het bedrijf ervoor staat en of eventuele investeringen mogelijk zijn. Hoe maakt een ondernemer een balans? Uit welke onderdelen bestaat deze?
Wat is een balans?
Een balans is een weergave van de financiële situatie van een bedrijf. Het is een momentopname van de bezittingen, schulden en het eigen vermogen. Je ziet daarmee gelijk of de onderneming er goed of slecht voorstaat, hoe de investeringen voor de onderneming zijn gefinancierd en wat de waarde hiervan is. Een balans is bovendien een verplicht onderdeel van de jaarrekening.
Middels een kloppende balans kan je ook belangrijke kerngetallen berekenen, zoals liquiditeit. Dit is de snelheid waarin een onderneming de rekeningen op korte termijn kan betalen. Ook de solvabiliteit kan uit een balans worden opgemaakt. Dit is de verhouding van het eigen vermogen ten opzichte van het totale vermogen.
Zoals het woord al zegt, moet een balans altijd in balans zijn. Dit betekent dat beide zijden van de balans in evenwicht moeten zijn. Aan de ene kant staat de waarde van de bezittingen van het bedrijf en aan de andere kant hoe deze bezittingen zijn gefinancierd.
Voorbeeld balans
Onderstaand wordt een voorbeeld weergegeven van een balans. Deze kan als basis dienen voor de balans van een onderneming. Alle gegevens kunnen eenvoudig worden ingevuld en de berekeningen worden automatisch gemaakt. De elementen kunnen ook naar eigen wens worden aangepast, zodat de balans past bij de onderneming.
Waaruit bestaat een balans?
Een balans bestaat uit verschillende onderdelen. Een balans begint met activa en passiva. Aan de linkerzijde staat de activa (debiteuren) en aan de rechterzijde de passiva (crediteuren). Hieronder vallen verschillende elementen. Wat tot de activa en passiva behoort, staat weergegeven in de tabel.
| Activa (debet) | Passiva (credit) |
|---|---|
| Vaste activa | Eigen vermogen |
| Vlottende activa | Lang vreemd vermogen |
| Liquide middelen | Kort vreemd vermogen |
Wat behoort tot activa?
Activa (debet) is onderverdeeld in drie onderdelen: de vaste activa, de vlottende activa en de liquide middelen.
- Vaste activa: De vaste activa bestaat uit bezittingen die langer dan één jaar of meerdere productieprocessen meegaan. Er zijn twee soorten vaste activa:
- Materiële vaste activa: Dit zijn tastbare vormen van activa, zoals bedrijfspand, het inventaris en de transportmiddelen van het bedrijf.
- Immateriële vaste activa: Dit zijn activa die niet tastbaar zijn. Deze zijn dus immaterieel, zoals vergunningen en patenten.
- Vlottende activa: Tot de vlottende activa behoren de bezittingen die maar gedurende één productieproces of minder dan één jaar kunnen worden gebruikt. Voorbeelden hiervan zijn de voorraad en debiteuren.
- Liquide middelen: Liquide middelen zijn alle geldmiddelen die beschikbaar zijn in de onderneming. Hiertoe behoren zaken als het tegoed op de zakelijke bankrekening en het geld in de kas.
Wat behoort tot passiva?
Onder passiva staan alle elementen waarmee de activa worden bekostigd. Net als de activa wordt ook de passiva (credit) onderverdeeld in drie onderdelen: het eigen vermogen, het lang vreemd vermogen en het kort vreemd vermogen.
- Eigen vermogen: Het eigen vermogen is het vermogen dat je zelf in de onderneming stopt.
- Lang vreemd vermogen: Het lang vreemd vermogen zijn de langlopende schulden van de onderneming, zoals een hypothecaire lening en leningen van de bank.
- Kort vreemd vermogen: Het kort vreemd vermogen zijn de kortlopende schulden van de onderneming. Hieronder vallen crediteuren, zoals leverancierskrediet, en alle betalingen met en looptijd korter dan één jaar, zoals salarissen en belastingen.
Zowel kort als lang vreemd vermogen kan dus in de onderneming worden geïnvesteerd. Langlopende schulden en kortlopende schulden zijn beide geleend geld en vormen financiële verplichtingen voor de onderneming.
Een balans maken met een boekhoudprogramma?
Vergelijk de beste boekhoudprogramma’s op Onderneming.nl en stel snel en gemakkelijke een balans op.
Vergelijk zelf
Hoe kan een ondernemer een balans opmaken?
Wanneer je aan het begin van een jaar een balans opstelt, ga je een beginbalans opstellen. Een beginbalans is namelijk een overzicht van alle bezittingen, het eigen vermogen en het vreemd vermogen aan het begin van een periode. Daarom wordt deze ook wel de startbalans genoemd. De cijfers van de beginbalans komen vaak voort uit de eindbalans van de afgelopen periode, maar het kan natuurlijk ook zijn dat je voor het eerst een balans opmaakt.
Bij een balans maken is het noodzakelijk te weten wat de activa en passiva van het bedrijf zijn. Daarnaast is het voor de uitwerking overzichtelijk om alle getallen van groot naar klein te sorteren. Bezittingen en schulden van het hoogste bedrag staan dan bovenaan. Je ziet dan gelijk waar het meeste geld vandaan komt en waar het meeste geld naar uitgaat.
Balansmutaties
De balans van een onderneming verandert op ieder moment dat de ondernemer iets nieuws aanschaft of een product of dienst aan een klant levert. Zo’n wijziging of ontwikkeling van de balans wordt een balansmutatie genoemd. Je bent niet verplicht om iedere balansmutatie meteen te verwerken, maar om de administratie op orde te houden, moeten alle ontwikkelingen wel worden genoteerd.
Wanneer je de balans na een mutatie aanpast, moet de balans kloppend blijven. De uitkomst moet in evenwicht zijn. Als je bijvoorbeeld € 1.000 uitgeeft aan het inventaris, moet de materiële vaste activa met € 1.000 worden verhoogd en het saldo op de zakelijke bankrekening met € 1.000 worden verlaagd, als de aankoop daarmee is betaald.
Veelgestelde vragen
Waaruit bestaat een balans?
Een balans bestaat uit twee kanten: activa en passiva. Onder activa, die aan de linkerzijde staat, vallen alle materiële vaste activa en immateriële vaste activa. Daarnaast behoren hiertoe alle vlottende activa en liquide middelen. Passiva staat aan de rechterzijde. Hiertoe behoren het eigen vermogen, het kort vreemd vermogen en het lang vreemd vermogen.
In welk programma kan ik een balans maken?
Een balans opmaken doe je eenvoudig via Excel of Numbers. Daarin kan je een tabel maken en alle bedragen automatisch laten optellen, zodat je dit niet zelf hoeft te doen. Ook kan je gebruikmaken van een online boekhoudprogramma, waarin dit in enkele gevallen veelal automatisch wordt gedaan.
Waarom moet een ondernemer een balans opstellen?
Een balans geeft inzicht in de financiële status van een bedrijf. Dit is een momentopname. Je ziet dan meteen hoe de onderneming er op dat moment voor staat, wat de zakelijke bezittingen en schulden zijn en hoe de investeringen zijn gefinancierd. Een balans is een verplicht onderdeel van de jaarrekening van een bedrijf. Je komt er als ondernemer dus niet onderuit om een balans op te stellen.
Moet een balans altijd in evenwicht zijn?
Een balans hoort altijd in evenwicht te zijn, omdat je daarmee verantwoordt hoe het vermogen, de activa, is gefinancierd. Als je een inventaris hebt, moet je aan de creditzijde aangeven met welke middelen je dit tot stand hebt gebracht. Het is niet de bedoeling dat het eindgetal aan de debetzijde hoger uitkomt dan het eindgetal aan de creditzijde, omdat dit betekent dat je niet hebt verantwoord of kan verantwoorden hoe iets is gefinancierd.
Milou Ros is werkzaam als financieel tekstschrijver. Zij schrijft teksten voor verschillende websites in de financiële dienstverlening en heeft een Bachelor Journalistiek van Hogeschool Windesheim te Zwolle behaald.