Exploitatiebegroting

Exploitatiebegroting maken onderneming
  • Auteur:

    Milou Ros is werkzaam als financieel tekstschrijver. Zij schrijft teksten voor verschillende websites in de financiële dienstverlening en heeft een Bachelor Journalistiek van Hogeschool Windesheim te Zwolle behaald.

  • Bijgewerkt op: 4 oktober 2023
  • Gecontroleerd op: 4 oktober 2023
  • Leestijd: 3 minuten

Een exploitatiebegroting geeft een overzicht van de verwachte omzet en kosten van een bedrijf voor een langere periode. Ondernemers geven daarin aan of zij winst of verlies denken te maken. Hoe moet een exploitatiebegroting worden opgesteld? Wat kan een ondernemer hiermee?

Wat is een exploitatiebegroting?

De exploitatiebegroting is een overzicht van de winst of het verlies dat een ondernemer in één tot drie jaar denkt te maken. Hierin staan de verwachte omzet en de verwachte kosten. De kosten worden afgetrokken van de omzet en het resultaat is winst of verlies.

Waarom een exploitatiebegroting maken?

De begroting wordt gebruikt voor het financieel plan van de onderneming, bijvoorbeeld om externe financiering te ontvangen wanneer externe financiering nodig is voor de onderneming. Op basis van het resultaat ziet de ondernemer of er voldoende omzet kan worden gemaakt en hoeveel winst hij moet maken om zijn kosten te dekken. Als hij niet tot het gewenste resultaat komt, zal hij zijn plannen moeten bijstellen, zodat de exploitatiebegroting netto winst als resultaat heeft en externe financiers ermee met de ondernemer in zee willen gaan.

Verschil exploitatiebegroting en winst- en verliesrekening

Een exploitatiebegroting lijkt op een winst- en verliesrekening. Beide begrotingen worden ook wel een resultatenrekening genoemd. Het verschil tussen een exploitatiebegroting en een winst- en verliesrekening is dat er bij een exploitatierekening wordt gesproken over fictieve bedragen en een fictief resultaat. Bij een winst- en verliesrekening wordt er gewerkt met daadwerkelijk behaalde resultaten. Beide begrotingen zijn van belang voor ondernemingen.

Voorbeeld exploitatiebegroting

Onderstaand wordt een voorbeeld van een exploitatiebegroting weergegeven. Ondernemers kunnen dit voorbeeld gebruiken om een eigen exploitatiebegroting te maken. De gegevens kunnen eenvoudig worden ingevuld en naar wens worden aangepast. De berekeningen worden automatisch gedaan, waardoor de ondernemer snel resultaat ziet.

Voorbeeld exploitatiebegroting 2023 Onderneming.nl

Voorbeeld exploitatiebegroting downloaden (gratis Excel Template)

Onderneming.nl biedt een handig en gratis exploitatiebegroting voorbeeld. Aan de hand hiervan kan een ondernemer makkelijk en snel zijn eigen exploitatiebegroting opstellen. Download hier het format voor een exploitatiebegroting in Excel.

Wat staat in een exploitatiebegroting?

Een exploitatiebegroting bestaat uit verschillende onderdelen. Aan al deze onderdelen worden fictieve, maar goed onderzochte bedragen toegewezen om een goed beeld te krijgen van het verwachte resultaat van een onderneming. Hieronder staan een aantal van de meest voorkomende elementen genoemd:

  • Netto omzet (dit is een vast element)
  • Inkoopwaarde/inkoopkosten
  • Personeelskosten
  • Huur/hypotheek
  • Marketingkosten
  • Algemene kosten (abonnementen, verzekeringen, etc.)
  • Reiskosten
  • Afschrijvingen
  • Rentelasten
  • Inkomstenbelasting

Een exploitatiebegroting opstellen

Het maken van een exploitatiebegroting doet een ondernemer vaak voor drie opeenvolgende jaren. In de begroting is dan te zien hoeveel omzet de onderneming een jaar later meer draait dan in het jaar daarvoor. Of misschien juist minder.

Per jaar zet de ondernemer de omzet, kosten en belangrijke afschrijvingen en betalingen onder elkaar, zodat de bedragen eenvoudig van elkaar kunnen worden afgetrokken en er een duidelijk resultaat in beeld komt.

Het opstellen van een exploitatiebegroting doet een ondernemer volgens de onderstaande stappen:

  • 1

    Bepalen van de omzet

    De ondernemer moet nadenken over de omzet die hij de aankomende drie jaar denkt te behalen. De omzet moet per jaar worden genoteerd.

  • 2

    Bepalen van de inkoopwaarde

    Vervolgens moet hij nadenken over de inkoopkosten die hij denkt te moeten maken. Het gaat om de verwachte inkoopwaarde oftewel de verwachte inkoopkosten. Deze kosten moet de ondernemer vervolgens aftrekken van de verwachte omzet om tot de verwachte brutowinst te komen.

  • 3

    Bedrijfsresultaat vaststellen

    Naast inkoopkosten krijgt de ondernemer te maken met andere kosten, zoals internet, personeel en verzekeringen. Deze moeten onder ‘afschrijvingen’ komen te staan en worden afgetrokken van de brutowinst. Het resultaat is de nettowinst vóór belastingen.

  • 4

    Aftrekken van de belastingen

    Nu is het tijd om de belastingen te verwerken. Deze moeten van de nettowinst worden afgetrokken. Het gaat hierbij vennootschapsbelasting of inkomstenbelasting en de inkomensafhankelijke bijdrage zorgverzekering.

  • 5

    Nettowinst berekenen

    De uitkomst van de omzet minus de inkoopkosten minus de anderen kosten minus de belastingen is de verwachte nettowinst van de onderneming. Dit is wat onderaan de streep komt te staan in de exploitatiebegroting.

Veelgestelde vragen

Is een exploitatiebegroting anders dan een winst- en verliesrekening?

De begrotingen zijn in de basis hetzelfde, maar zijn toch anders. Bij een exploitatiebegroting werkt een ondernemer namelijk met verwachtingen. Hij noteert zijn verwachte nettowinst op basis van zijn verwachte omzet en kosten. Dit doet hij voor één tot drie jaar. Een winst- en verliesrekening is gebaseerd op feitelijke cijfers. Het geeft het resultaat weer dat een onderneming in een jaar heeft behaald.

Wat staat in een exploitatiebegroting?

In een exploitatiebegroting zet een ondernemer zijn verwachte omzet en verwachte kosten in een bepaalde periode, meestal één tot drie jaar. Het gaat om netto omzet, waarvan kosten als huur, salaris, marketing en vervolgens ook belastingen worden afgetrokken om brutowinst tot resultaat te krijgen. Het is dus een weergave van de verwachte resultaten die een ondernemer in de toekomst denkt te boeken.

Waarom maak je een exploitatiebegroting?

Een exploitatiebegroting maakt inzichtelijk wat de verwachte resultaten van een onderneming zijn. Daarom kan een exploitatiebegroting belangrijk zijn als bij de start van de onderneming een financieel plan wordt opgesteld, bijvoorbeeld om vreemd vermogen oftewel leningen te kunnen krijgen. Ook biedt het inzicht in de kansen van de onderneming.

Wat als het resultaat van de begroting negatief is?

Het kan natuurlijk zijn dat uit de exploitatiebegroting een negatief resultaat komt. Dan verwacht de ondernemer verlies te maken in dat jaar. Op basis hiervan kan hij zijn begroting bijstellen door bijvoorbeeld minder geld uit te geven aan marketing. Het is daarbij echter wel belangrijk reëel te blijven. Ondernemers moeten de begroting niet positiever laten lijken dan die in werkelijkheid waarschijnlijk zal zijn.