Exploitatiebegroting

Exploitatiebegroting maken onderneming
  • Auteur:

    Milou Ros is werkzaam als financieel tekstschrijver. Zij schrijft teksten voor verschillende websites in de financiële dienstverlening en heeft een Bachelor Journalistiek van Hogeschool Windesheim te Zwolle behaald.

  • Laatst bijgewerkt: 17 april 2024
  • Leestijd: 4 minuten

Een exploitatiebegroting geeft een overzicht van de verwachte omzet en kosten van een bedrijf voor een langere periode. Ondernemers geven daarin aan of zij winst of verlies denken te maken. Hoe stel je een exploitatiebegroting op? Wat kan een ondernemer hiermee?

Wat is een exploitatiebegroting?

De exploitatiebegroting, ook wel een resultatenbegroting genoemd, is een overzicht van de winst of het verlies dat een ondernemer in één tot drie jaar denkt te maken. Hierin staan de verwachte omzet en de verwachte kosten. De kosten worden afgetrokken van de omzet en het resultaat is winst of verlies.

Waarom een exploitatiebegroting maken?

De begroting wordt gebruikt voor het financieel plan van de onderneming, bijvoorbeeld om externe financiering te ontvangen wanneer externe financiering nodig is voor de onderneming. Op basis van het resultaat zie je als ondernemer of er voldoende omzet kan worden gemaakt en hoeveel winst je moet maken om de kosten te dekken. Als je niet tot het gewenste resultaat komt, zal je je plannen moeten bijstellen, zodat de exploitatiebegroting netto winst als resultaat heeft en externe financiers met jou als ondernemer in zee willen gaan.

Verschil exploitatiebegroting en winst- en verliesrekening

Een exploitatiebegroting lijkt op een winst- en verliesrekening. Beide begrotingen worden ook wel een resultatenrekening genoemd. Het verschil tussen een exploitatiebegroting en een winst- en verliesrekening is dat er bij een exploitatierekening wordt gesproken over fictieve bedragen en een fictief resultaat. Bij een winst- en verliesrekening wordt er gewerkt met daadwerkelijk behaalde resultaten. Beide begrotingen zijn van belang voor ondernemingen.

Voorbeeld exploitatiebegroting

Onderstaand wordt een voorbeeld van een exploitatiebegroting weergegeven. Ondernemers kunnen dit voorbeeld gebruiken om een eigen exploitatiebegroting te maken. De gegevens kunnen eenvoudig worden ingevuld en naar wens worden aangepast. De berekeningen worden automatisch gedaan, waardoor je snel resultaat ziet.

voorbeeld exploitatiebegroting 2024

Voorbeeld exploitatiebegroting downloaden (gratis Excel Template)

Onderneming.nl biedt een handig en gratis exploitatiebegroting voorbeeld. Aan de hand hiervan kan een ondernemer makkelijk en snel zijn eigen exploitatiebegroting opstellen. Download hier het format voor een exploitatiebegroting in Excel.

Wat staat in een exploitatiebegroting?

Een exploitatiebegroting bestaat uit verschillende onderdelen. Aan al deze onderdelen worden fictieve, maar goed onderzochte bedragen toegewezen om een goed beeld te krijgen van het verwachte resultaat van een onderneming. Hieronder staan een aantal van de meest voorkomende elementen genoemd:

  • Netto omzet (dit is een vast element)
  • Inkoopwaarde/inkoopkosten
  • Personeelskosten
  • Huur/hypotheek
  • Marketingkosten
  • Algemene kosten (abonnementen, verzekeringen, etc.)
  • Reiskosten
  • Afschrijvingen
  • Rentelasten
  • Inkomstenbelasting

Je noteert de bedragen in een exploitatiebegroting exclusief btw

Een exploitatiebegroting opstellen

Het maken van een exploitatiebegroting doe je vaak voor drie opeenvolgende jaren. In de begroting is dan te zien hoeveel omzet de onderneming een jaar later meer draait dan in het jaar daarvoor. Of misschien juist minder.

Per jaar zet je de omzet, kosten en belangrijke afschrijvingen en betalingen onder elkaar, zodat de bedragen eenvoudig van elkaar kunnen worden afgetrokken en er een duidelijk resultaat in beeld komt.

Het opstellen van een exploitatiebegroting doe je volgens de onderstaande stappen:

  1. Je moet nadenken over de omzet die je de aankomende drie jaar denkt te behalen. De omzet moet per jaar worden genoteerd.

  2. Vervolgens moet je nadenken over de inkoopkosten die je denkt te moeten maken. Het gaat om de verwachte inkoopwaarde oftewel de verwachte inkoopkosten. Deze kosten moet je vervolgens aftrekken van de verwachte omzet om tot de verwachte brutowinst te komen.

  3. Naast inkoopkosten krijg je als ondernemer te maken met andere kosten, zoals internet, personeel en verzekeringen. Deze moeten onder ‘afschrijvingen’ komen te staan en worden afgetrokken van de brutowinst. Het resultaat is de nettowinst vóór belastingen. Tip: hou de bedragen niet te laag aan. Dit kan tot problemen leiden.

  4. Nu is het tijd om de belastingen te verwerken. Deze moeten van de nettowinst worden afgetrokken. Het gaat hierbij om vennootschapsbelasting of inkomstenbelasting en de inkomensafhankelijke bijdrage zorgverzekering.

  5. De uitkomst van de omzet minus de inkoopkosten minus de anderen kosten minus de belastingen is de verwachte nettowinst van de onderneming. Dit is wat onderaan de streep komt te staan in de exploitatiebegroting.

Veelgestelde vragen

Is een exploitatiebegroting anders dan een winst- en verliesrekening?

De begrotingen zijn in de basis hetzelfde, maar zijn toch anders. Bij een exploitatiebegroting werkt een ondernemer namelijk met verwachtingen. Hij noteert zijn verwachte nettowinst op basis van zijn verwachte omzet en kosten. Dit doet hij voor één tot drie jaar. Een winst- en verliesrekening is gebaseerd op feitelijke cijfers. Het geeft het resultaat weer dat een onderneming in een jaar heeft behaald.

Wat staat in een exploitatiebegroting?

In een exploitatiebegroting zet een ondernemer zijn verwachte omzet en verwachte kosten in een bepaalde periode, meestal één tot drie jaar. Het gaat om netto omzet, waarvan kosten als huur, salaris, marketing en vervolgens ook belastingen worden afgetrokken om brutowinst tot resultaat te krijgen. Het is dus een weergave van de verwachte resultaten die een ondernemer in de toekomst denkt te boeken.

Waarom maak je een exploitatie begroting?

Een exploitatiebegroting maakt inzichtelijk wat de verwachte resultaten van een onderneming zijn. Daarom kan een exploitatiebegroting belangrijk zijn als bij de start van de onderneming een financieel plan wordt opgesteld, bijvoorbeeld om vreemd vermogen oftewel leningen te kunnen krijgen. Ook biedt het inzicht in de kansen van de onderneming.

Wat als het resultaat van de begroting negatief is?

Het kan natuurlijk zijn dat uit de exploitatiebegroting een negatief resultaat komt. Dan verwacht je als ondernemer verlies te maken in dat jaar. Op basis hiervan kan je je begroting bijstellen door bijvoorbeeld minder geld uit te geven aan marketing. Het is daarbij echter wel belangrijk reëel te blijven. Je moet de begroting niet positiever laten lijken dan die in werkelijkheid waarschijnlijk zal zijn.

Waaruit bestaat een financieel plan?

Een financieel plan maakt onderdeel uit van een ondernemingsplan. Dit financiële plan bestaat naast een exploitatiebegroting ook uit een investeringsbegroting, een financieringsbegroting en een liquiditeitsbegroting. De investeringsbegroting geeft een overzicht van de investeringen die de ondernemer in de komende jaren wil doen. In de financieringsbegroting staat hoe je deze investeringen gaat betalen. Ten slotte geeft de liquiditeitsbegroting weer wat de verwachte inkomsten en uitgaven in een bepaalde periode zijn. Je kan ook een persoonlijke begroting aan het plan toevoegen.