Crowdfunding
In Nederland wint crowdfunding aan populariteit. Professionele platforms maken investeren in bedrijven en projecten makkelijker. Toch is het opzetten en starten van een crowdfunding campagne niet zo simpel. Er komt veel bij kijken. Wat is crowdfunding? Hoe werkt het en zijn er ook risico’s? Dat wordt uitgelegd op deze pagina.
Wat is crowdfunding?
Crowdfunding betekent letterlijk financieren (= funding) via het grote publiek (= crowd). Het is een manier om een bedrijfsfinanciering op te halen. Een start-up bedrijf zet bijvoorbeeld een lening uit via een online crowdfundingplatform en meerdere mensen (investeerders) financieren deze lening samen. In ruil daarvoor krijgen zij rente of een andere tegenprestatie. Wie een goede crowdfundingcampagne opzet, kan zo in één keer het doelbedrag ophalen. Mits mensen bereid zijn om te investeren.
Voorheen werd crowdfunding vooral gebruikt voor maatschappelijke en creatieve projecten. Dit soort projecten zijn vaak op basis van donaties. Mensen kunnen geld doneren aan een maatschappelijk project in de buurt of een creatief project dat ze interessant vinden. Tegenwoordig ontdekken steeds meer bedrijven crowdfunding. Bedrijven gebruiken deze alternatieve manier van geld binnenhalen voor zakelijk geld lenen. Vooral projecten voor het financieren van vastgoed en werkkapitaal zijn populair.
Waarom kiezen voor crowdfunding?
Er zijn verschillende opties om geld binnen te halen voor een bedrijf, zoals een zakelijke lening en een zakelijk krediet. Geld lenen is altijd aan voorwaarden en kosten verbonden. Niet elke ondernemer komt in aanmerking voor een lening bij de bank. Bijvoorbeeld omdat de kredietwaardigheid (nog) onvoldoende is. Een zzp lening of een lening aan een start-up is dan niet zo snel te regelen. In dat geval zijn er alternatieven, waar crowdfunding er één van is.
Crowdfunding heeft diverse voordelen. Je kan als ondernemer kiezen voor crowdfunding:
- Wanneer je financiering nodig hebt voor het bedrijf.
- Wanneer je niet afhankelijk wil zijn van één financier, zoals de bank.
- Als marktonderzoek voor een nieuw product of dienst; crowdfunding is een ideale manier om te ontdekken of een product of dienst aanslaat bij het grote publiek.
- Als marketingcampagne voor een bestaand bedrijf; via crowdfunding geeft het grote publiek direct feedback door wel of niet te investeren.
- Voor investeerders is crowdfunding een laagdrempelige manier om te investeren; vaak kunnen zij al voor een paar tientjes geld geven of uitlenen.
- Crowdfunding zorgt voor commitment onder de investeerders; wanneer mensen interesse hebben in het bedrijf zullen zij investeren. Ook kunnen investeerders een speciale rol aannemen, zoals fans, ambassadeurs of trouwe klanten.
- Het opzetten en starten van een crowdfundingcampagne gaat volgens een vast protocol; de regels en voorwaarden van platforms zijn vooraf duidelijk.
Hoe werkt crowdfunding?
Crowdfunding lijkt simpel: een campagne online zetten en geld ophalen. Wie met spoed geld nodig heeft en weinig tijd steekt in de voorbereiding, zal echter waarschijnlijk (te) weinig of zelfs geen financiering ophalen. Geld regelen kost tijd. Crowdfundingcampagnes kosten veel tijd en voorbereiding en iedereen weet: een goede voorbereiding is het halve werk.
Een crowdfundingcampagne opzetten gaat als volgt:
Crowdfundingcampagne opzetten
-
De beste crowdfunding heeft een duidelijk plan. Dit is de kern van de campagne. Oftewel: waarvoor is de financiering nodig en wat is het doelbedrag? In het ondernemingsplan staat wat de financieringsbehoefte (financieel plan) is. Omschrijf welk bedrag opgehaald moet worden met crowdfunding en hoe dit geld besteed wordt. Wees transparant over de cijfers en de strategie van het bedrijf. Dit wekt vertrouwen. Het kan zijn dat er sprake is van stapelfinanciering. Dit houdt in dat er verschillende manieren van externe financiering worden gebruikt om het totale bedrag bij elkaar te krijgen. Bijvoorbeeld de combinatie van een zakelijke lening, een krediet en een crowdfunding.
Tips
- Begin niet zomaar aan crowdfunding. Vergelijk de voorwaarden van meerdere kredietverstrekkers. Na een vergelijking is het maken van de keuze makkelijker.
- Lees altijd goed de voorwaarden door en kijk wat de bijkomende kosten zijn. Dit voorkomt vervelende situaties achteraf.
- Ga na of een financiering daadwerkelijk nodig is of dat eigen middelen voldoende zijn. Maak een duidelijk plan qua financieringsbehoefte en welke financieringsvorm daar het beste bij past.
-
Een crowdfundingcampagne biedt meestal een tegenprestatie. Dit is een vergoeding die de investeerders krijgen in ruil voor hun geld. Bedenk wat een realistische vergoeding is. Een aantrekkelijk aanbod zal meer investeerders trekken.
Er zijn verschillende opties:
1. Donatie
2. Aandelen
3. Rentepercentage
4. Converteerbare lening
5. Rewards of tegenprestatie -
Investeerders willen niet met iedere ondernemer samenwerken. Ook heeft iedere onderneming een eigen doelgroep. Hierdoor is niet elk crowdfundingplatform geschikt voor elk project. Kijk hier goed naar. Vergelijk bijvoorbeeld de top 10 platforms. Waar moet je op letten bij het kiezen van een platform?
· De branche
· Vorm van crowdfunding
· Hoogte van het doelbedrag
· Looptijd van de inzamelingscampagne
· Looptijd van de financiering voor het bedrijf -
Er zijn heel veel crowdfundingcampagnes. Wie een bedrijfsfinanciering wil ophalen, zal de aandacht moeten trekken. Dat doe je met een kort en krachtig verhaal. Oftewel: de pitch. Met de pitch wordt de aandacht van potentiële investeerders getrokken én zorg je ervoor dat zij investeren.
In de pitch vertel je iets over jezelf, je passie, waarom de financiering nodig is en hoe investeerders daarbij kunnen helpen. Leg de investeerders duidelijk uit waar zij hun geld in steken, wat het mogelijke rendement is en welke risico’s er zijn.
-
Het mobiliseren van het (digitale) netwerk is een belangrijke stap. Zij zijn de eerste investeerders en kunnen anderen enthousiast maken. Vertel iedereen over de crowdfundingcampagne en zorg dat zij alvast een bedrag investeren. Zo is er bij de start van de campagne alvast geld opgehaald, waardoor anderen sneller zullen volgen.
-
Nu gaat de campagne live. Tijdens de campagnetijd is het belangrijk zo veel mogelijk mensen te vertellen over de crowdfundingactie. Zowel online als offline. Gebruik bijvoorbeeld sociale media om de campagne onder de aandacht te brengen én te houden.
-
Nadat het doelbedrag is opgehaald, is er geen tijd om achterover te leunen. Het is tijd om de plannen te realiseren. Daarbij is het cruciaal om contact te houden met de investeerders. Het blijven communiceren over de voortgang houdt de investeerders betrokken.
Vormen van crowdfunding
Wie geld investeert, doet dat niet zomaar. Mensen willen er graag iets voor terug. Dit noemen we de vergoeding en bij elke vorm van crowdfunding is de vergoeding anders. Er zijn vier opties:
-
Eigen vermogen
Deze vorm van crowdfunding heet equity based. Mensen kopen aandelen in het bedrijf. In ruil voor hun investering krijgen ze een stukje van het bedrijf. Afhankelijk van de winst, krijgen ze ook dividend. Wanneer het bedrijf winst maakt, kunnen de investeerders een mooi rendement behalen. Maar er zijn ook risico’s. Het bedrijf kan in zwaar weer terechtkomen, waardoor de waarde van de aandelen kan dalen.
Deze manier van crowdfunden kan bijvoorbeeld via het platform Collin Crowdfund.
Vreemd vermogen
Loan based crowdfunding is het verstrekken van een lening. Verschillende investeerders lenen geld uit aan het bedrijf. De vergoeding is de rente. Het rentepercentage en de looptijd van de lening bepaal je zelf. Een start-up is geen gevestigd bedrijf, waardoor de risico’s groter zijn. Wie crowdfunding gebruikt voor een start-up compenseert deze risico’s met een hogere rente. Dit is de meest populaire vorm van crowdfunding.
Deze manier van crowdfunden kan onder andere via de platforms Collin Crowdfund, Geldvoorelkaar.nl en Max Crowdfund.
-
Rewards of tegenprestatie
Bij deze vorm van crowdfunding krijgen de investeerders een vaste vergoeding in de vorm van een product of dienst. Vaak gaat het om het product dat het bedrijf produceert. Wie bijvoorbeeld geld nodig heeft om een duurzaam product op de markt te brengen, kan dit product als tegenprestatie aanbieden. Zodra het doelbedrag is binnengehaald, komt de productie op gang en krijgen de investeerders het product. Let op! Wie een tegenprestatie aanbiedt, krijgt te maken met de omzetbelastingregels van de Belastingdienst.
Sponsoring of donaties
Dit is de meest bekende vorm van crowdfunding. Mensen doneren een zelfgekozen geldbedrag en krijgen daar niets voor terug. Het is een donatie. Bijvoorbeeld aan maatschappelijke, duurzame projecten of een creatief product dat zij op de markt willen zien. Let op! Hierbij gelden de regels van het schenkingsrecht.
| Aandelen | Lening | Sponsoring | Donaties | |
|---|---|---|---|---|
| Hoe werkt het? | Investeerders financieren een bedrijf in ruil voor aandelen | Investeerders lenen geld aan ondernemers en krijgen hun inleg met rente terugbetaald | Financierders doneren hun geld in ruil voor een fysieke tegenprestatie | Donateurs doneren hun geld aan een goed doel of startend bedrijf. Geen fysieke of financiële tegenprestatie |
| Voor wie? | Voor ondernemers in de groeifase | Voor (bestaande) ondernemers en vastgoedbeleggers | Meest geschikt voor beginnende ondernemers | Voor maatschappelijke doelen of projecten |
| Platforms | Symbid, Seedrs, Zorgfunders, Duurzaam Investeren | Geldvoorelkaar.nl, Lendahand, One Planet Crowd, Collin Crowdfund, Kapitaalopmaat | Kickstarter, One Planet Crowd, Indiegogo | Geef, Why Donate, 1% Club, Doneerdoel, Voordekunst |
Crowdfunding en belasting
Crowdfunding heeft fiscale gevolgen. Welke dat zijn, hangt af van de vorm van crowdfunding. Elke vorm van crowdfunding is anders. Hierdoor zijn er verschillende regels van toepassing. Wel ziet de Belastingdienst elke vorm van crowdfunding als een vorm van inkomen en over inkomen moet belasting betaald worden. Als je start met crowdfunding, doe je er goed aan om advies te vragen aan een belastingadviseur of contact op te nemen met de Belastingdienst. Zo is vooraf duidelijk of en hoeveel belasting er betaald moet worden.
Veelgestelde vragen
Wie een financiering wil ophalen via crowdfunding, bedenkt eerst welke vorm van crowdfunding daar het beste bij past. Aandelen, lening, tegenprestatie of donatie? Zodra de vorm duidelijk is, kan er gericht naar een platform gezocht worden. Er zijn veel platforms, maar een groot deel daarvan is niet actief. Handig is om te kijken naar de top 10 meest gebruikte platforms. Kijk daarbij welke projecten het platform al heeft gehad en in welke branche het platform actief is. Let ook goed op de voorwaarden en kosten. Vergelijk de opties en doe research. Zo wordt duidelijk wel platform het beste is.
Het starten van een crowdfunding begint bij de voorbereiding. Stel een duidelijk plan op, kies het juiste platform, trek de aandacht van het publiek met een pakkende (video)pitch en schakel het (digitale) netwerk in. Onthoud dat een goede voorbereiding en onderbouwing van de aangeboden projecten geen garantie op succes zijn. Soms is de gunfactor doorslaggevend. Belangrijk hierbij is dat het verhaal en de cijfers kloppen. Eerlijkheid staat voorop. Wees realistisch met het doelbedrag en bedenk een aantrekkelijke vergoeding, die waar te maken is.
Investeren in een crowdfundingcampagne kan een aantrekkelijk rendement opleveren. Maar net zoals bij beleggen op de beurs, zijn er risico’s. Het bedrijf kan bijvoorbeeld failliet gaan. In veel gevallen kunnen investeerders dan fluiten naar hun geld. Ook voor mkb-ondernemers zijn er risico’s en kosten. Zo is er de kans dat het project niet aansluit, waardoor het doelbedrag niet wordt opgehaald en de campagne mislukt. De financiering is dan niet rond. Bovendien moet het bedrijf publiekelijk inzicht geven in de bedrijfscijfers en plannen. Dit is mogelijk interessant voor concurrenten. Daarnaast is crowdfunden niet goedkoop. Ondernemers betalen onder andere kosten om gebruik te mogen maken van het platform.
Mabelle Abraham (MSc) houdt trends en ontwikkelingen op de financiële markt in de gaten om zo nieuwe kansen te identificeren en hier strategisch op in te spelen. Met haar ruime expertise en specialistische vaardigheden analyseert en beoordeelt ze al 3 jaar lang financiële producten. Daarnaast heeft zij haar Master behaald in Communication Science aan de Universiteit Twente.