In Nederland wint crowdfunding aan populariteit. Professionele platforms maken investeren in bedrijven en projecten makkelijker. Toch is het opzetten en starten van een crowdfundingcampagne niet zo simpel. Er komt veel bij kijken. Wat is crowdfunding? Hoe werkt het? En zijn er ook risico’s? Dat wordt uitgelegd op deze pagina.
Crowdfunding betekent letterlijk financieren (= funding) via het grote publiek (= crowd). Het is een manier om een bedrijfsfinanciering op te halen. Een start-up bedrijf zet bijvoorbeeld een lening uit via een online crowdfundingplatform. En meerdere mensen (investeerders) financieren deze lening samen. In ruil daarvoor krijgen zij rente of een andere tegenprestatie. Wie een goede crowdfundingcampagne opzet, kan zo in één keer het doelbedrag ophalen. Mits mensen bereid zijn om te investeren.
Voorheen werd crowdfunding vooral gebruikt voor maatschappelijke en creatieve projecten. Dit soort projecten zijn vaak op basis van donaties. Mensen kunnen geld doneren aan een maatschappelijk project in de buurt of een creatief project, dat ze interessant vinden. Tegenwoordig ontdekken steeds meer bedrijven crowdfunding. Bedrijven gebruiken deze alternatieve manier van geld binnenhalen voor zakelijk geld lenen. Vooral projecten voor het financieren van vastgoed en werkkapitaal zijn populair.
In 2021 haalden bedrijven 655 miljoen op via crowdfunding. Het gemiddelde opgehaalde bedrag was €250.000.
Er zijn verschillende opties om geld binnen te halen voor een bedrijf, zoals een zakelijke lening en een zakelijk krediet. Geld lenen is altijd aan voorwaarden en kosten verbonden. Niet elke ondernemer komt in aanmerking voor een lening bij de bank. Bijvoorbeeld omdat de kredietwaardigheid (nog) onvoldoende is. Een zzp lening of een lening aan een start-up is dan niet zo snel te regelen. In dat geval zijn er alternatieven, waar crowdfunding er één van is.
Crowdfunding heeft diverse voordelen. Ondernemers kiezen voor crowdfunding:
Crowdfunding lijkt simpel: een campagne online zetten en geld ophalen. Wie met spoed geld nodig heeft en weinig tijd steekt in de voorbereiding, zal waarschijnlijk (te) weinig of zelfs geen geld ophalen. Geld regelen kost tijd. Crowdfundingcampagnes kosten veel tijd en voorbereiding. En iedereen weet: een goede voorbereiding is het halve werk.
Een crowdfundingcampagne opzetten gaat als volgt:
Crowdfundingcampagne opzetten
Wie geld investeert, doet dat niet zomaar. Mensen willen er graag iets voor terug. Dit noemen we de vergoeding. En bij elke vorm van crowdfunding is de vergoeding anders. Er zijn 3 opties:
Deze vorm van crowdfunding heet equity based. Mensen kopen aandelen in het bedrijf. In ruil voor hun investering krijgen ze een stukje van het bedrijf. Afhankelijk van de winst, krijgen ze ook dividend. Wanneer het bedrijf winst maakt, kunnen de investeerders een mooi rendement behalen. Maar er zijn ook risico’s. Het bedrijf kan in zwaar weer terecht komen, waardoor de waarde van de aandelen kan dalen.
Deze manier van crowdfunden kan bijvoorbeeld via het platform Collin Crowdfund.
Loan based crowdfunding is het verstrekken van een lening. Verschillende investeerders lenen geld uit aan het bedrijf. De vergoeding is de rente. Het rentepercentage en de looptijd van de lening bepaalt de ondernemer zelf. Een start-up is geen gevestigd bedrijf, waardoor de risico’s groter zijn. Wie crowdfunding gebruikt voor een start-up compenseert deze risico’s met een hogere rente. Dit is de meest populaire vorm van crowdfunding.
Deze manier van crowdfunden kan onder andere via de platforms Collin Crowdfund, Geldvoorelkaar.nl en Max Crowdfund.
Bij deze vorm van crowdfunding krijgen de investeerders een vaste vergoeding in de vorm van een product of dienst. Vaak gaat het om het product dat het bedrijf produceert. Wie bijvoorbeeld geld nodig heeft om een duurzaam product op de markt te brengen, kan dit product als tegenprestatie aanbieden. Zodra het doelbedrag is binnengehaald, komt de productie op gang en krijgen de investeerders het product.
Let op! Wie een tegenprestatie aanbiedt, krijgt te maken met de omzetbelastingregels van de Belastingdienst.
Dit is de meest bekende vorm van crowdfunding. Mensen doneren een zelf gekozen geldbedrag, en krijgen daar niets voor terug. Het is een donatie. Bijvoorbeeld aan maatschappelijke, duurzame projecten of een creatief product dat zij op de markt willen zien.
Let op! Hier gelden regels van het schenkingsrecht.
Aandelen | Lening | Sponsoring | Donaties | |
---|---|---|---|---|
Hoe werkt het? | Investeerders financieren een bedrijf in ruil voor aandelen | Investeerders lenen geld aan ondernemers en krijgen hun inleg met rente terugbetaald | Financierders doneren hun geld in ruil voor een fysieke tegenprestatie | Donateurs doneren hun geld aan een goed doel of startend bedrijf. Geen fysieke of financiële tegenprestatie |
Voor wie? | Voor ondernemers in de groeifase | Voor (bestaande) ondernemers en vastgoedbeleggers | Meest geschikt voor beginnende ondernemers | Voor maatschappelijke doelen of projecten |
Platforms | Symbid, Seedrs, Zorgfunders, Duurzaam Investeren | Geldvoorelkaar.nl, Lendahand, One Planet Crowd, Collin Crowdfund, Kapitaalopmaat | Kickstarter, One Planet Crowd, Indiegogo | Geef, Why Donate, 1% Club, Doneerdoel, Voordekunst |
Crowdfunding heeft fiscale gevolgen. Welke dat zijn, hangt af van de vorm van crowdfunding. Elke vorm van crowdfunding is anders. Hierdoor zijn er verschillende regels van toepassing. Wel ziet de Belastingdienst elke vorm van crowdfunding als een vorm van inkomen. En over inkomen moet belasting betaald worden. Wie start met crowdfunding, doet er goed aan advies te vragen aan een belastingadviseur. Of contact op te nemen met de Belastingdienst. Zo is het vooraf duidelijk of en hoeveel belasting er betaald moet worden.
Wie een financiering wil ophalen via crowdfunding, bedenkt eerst welke vorm van crowdfunding daar het beste bij past. Aandelen, lening, tegenprestatie of donatie? Zodra de vorm duidelijk is, kan er gericht naar een platform gezocht worden. Er zijn veel platforms, maar een groot deel daarvan is niet actief. Handig is om te kijken naar de top 10 meest gebruikte platforms. Kijk daarbij welke projecten het platform al heeft gehad en in welke branche het platform actief is. Let ook goed op de voorwaarden en kosten. Vergelijk de opties en doe research. Zo wordt duidelijk wel platform het beste is.
Het starten van een crowdfunding begint bij de voorbereiding. Stel een duidelijk plan op, kies het juiste platform, trekt de aandacht van het publiek met een pakkende (video)pitch en schakel het (digitale) netwerk in. Onthoud dat een goede voorbereiding en onderbouwing van de aangeboden projecten geen garantie op succes zijn. Soms is de gunfactor doorslaggevend. Belangrijk hierbij is dat het verhaal en de cijfers kloppen. Eerlijkheid staat voorop. Wees realistisch met het doelbedrag en bedenk een aantrekkelijke vergoeding, die waar te maken is.
Investeren in een crowdfundingcampagne kan een aantrekkelijk rendement opleveren. Maar net zoals bij beleggen op de beurs, zijn er risico’s. Het bedrijf kan bijvoorbeeld failliet gaan. In veel gevallen kunnen investeerders dan fluiten naar hun geld. Ook voor mkb ondernemers zijn er risico’s en kosten. Zo is er de kans dat het project niet aansluit, waardoor het doelbedrag niet wordt opgehaald en de campagne mislukt. De financiering is dan niet rond. Bovendien moet het bedrijf publiekelijk inzicht geven in de bedrijfscijfers en plannen. Dit is mogelijk interessant voor concurrenten. Daarnaast is crowdfunden niet goedkoop. Ondernemers betalen onder andere kosten om gebruik te mogen maken van het platform.