Duurzame mobiliteit
-
Auteur:
Milou Ros - Laatst bijgewerkt: 22 april 2024
- Leestijd: 13 minuten
Om naar het werk te komen, pakken ondernemers en werknemers vaak de auto. Het vervoersmiddel dat mensen gebruiken, speelt een belangrijke rol voor het klimaat. Wie duurzaam wil ondernemen, doet er dan ook goed aan om te kiezen voor duurzame mobiliteit. Welke vormen van duurzaam reizen zijn er? Hoe kan je duurzaam vervoer stimuleren?
Wat is duurzame mobiliteit?
Duurzame mobiliteit is een toekomstbestendige manier van vervoer. Hieronder worden alle manieren van vervoer geschaard waarbij het gebruik minder nadelige gevolgen heeft voor het milieu. Vervoersmiddelen stoten namelijk CO2 uit en die uitstoot heeft een negatieve impact op het klimaat.
Alternatieve vervoersmiddelen voor onder andere benzineauto’s, zoals elektrische auto’s, elektrische deelauto’s, het openbaar vervoer en de fiets, stoten minder CO2 uit. Dit zijn duurzame vervoersmiddelen. Door hiervoor te kiezen en een duurzaam mobiliteitsbeleid door te voeren binnen het bedrijf, draag je bij aan een schoner klimaat.
Waarom kiezen voor een duurzaam mobiliteitsbeleid?
Het mobiliteitssysteem draait allang niet meer alleen om bereikbaarheid. Ook duurzaamheid speelt een rol. Ondernemers en werknemers verplaatsen zich dagelijks of meermaals per week naar het werk. Deze verplaatsingen zorgen voor CO2-uitstoot. Dat gebeurt niet alleen door de verbranding van fossiele brandstoffen, maar ook door onder meer het bouwen en onderhouden van de wegen waarover auto’s rijden. Deze CO2-uitstoot heeft een negatieve impact op het klimaat.
Wanneer je als ondernemer waarde hecht aan duurzaam ondernemen, doe je er dan ook goed aan om over te stappen op een duurzaam mobiliteitsbeleid. Met dit duurzame mobiliteitsbeleid kunnen ondernemers zichzelf en hun werknemers stimuleren om voor duurzaam vervoer te kiezen door met een integrale visie aan de slag te gaan. Op deze manier wordt de CO2-uitstoot van de onderneming verminderd en wordt er een steentje bijgedragen aan een schoner klimaat.
Voordelen
- Beter voor het klimaat
- Toekomstbestendig
- Goed voor de vitaliteit
Nadelen
- Duurzame vervoersmiddelen kosten geld
Duurzame vervoersmiddelen
Er zijn verschillende vormen van duurzame vervoersmiddelen. Enkele voorbeelden van duurzame mobiliteit zijn:
- Openbaar vervoer
- Elektrisch vervoer
- Deelvervoer
- Fiets
Afhankelijk van de locatie en de reisafstand kan je één of meerdere duurzame vervoersmiddelen voorstellen en deze beschikbaar stellen aan je werknemers.
Reizen met het openbaar vervoer is na lopen en fietsen de meest duurzame vervoerswijze. In grote steden, plaatsen en veel dorpen in alle Nederlandse gemeenten is wel een treinstation of halte te vinden. Ondernemers en werknemers die een korte of lange tijd moeten reizen en niet met de fiets naar werk kunnen komen, zouden ervoor kunnen kiezen om met het openbaar vervoer te gaan in plaats van met de auto.
Voor bedrijven heeft de NS de NS Business Card. Dit is een gratis kaart voor het openbaar vervoer. Er hoeft geen saldo op de kaart te worden gezet. Als er niet wordt gereisd, worden er ook geen kosten in rekening gebracht. Alle gemaakte kosten worden maandelijks achteraf in rekening gebracht middels één btw-factuur. Je kan als werkgever bepalen deze kosten voor je werknemers te betalen. Ook kan je het gebruik van openbaar vervoer stimuleren door dit gedrag te belonen met een extra vakantiedag.
Elektrisch vervoer is duurzamer dan vervoer dat op fossiele brandstoffen rijdt. Maken werknemers gebruik van een auto van de zaak? Of overweeg je zelf voor een bedrijfsauto te gaan? Dan kan er met het oog op schone mobiliteit worden gekozen voor een elektrische auto.
Een elektrische auto moet worden opgeladen om ermee te kunnen rijden. Je zou daarvoor een laadpaal kunnen aanschaffen op kantoor. Ook kan er gebruik worden gemaakt van een zakelijke laadpas om de administratie te vereenvoudigen.
Wanneer je zowel zakelijk als privé gebruikmaakt van een elektrische auto, ontvang je korting op de bijtelling. In 2024 betaalt men een verlaagde bijtelling van 16% tot een cataloguswaarde van € 35.000. Is de cataloguswaarde hoger? Dan betaalt de ondernemer de standaard bijtelling van 22%. Deze regeling geldt niet alleen voor elektrische auto’s, maar ook voor waterstofauto’s en auto’s op zonnecellen.
Bovendien hoeft er tot en met 2024 geen motorrijtuigenbelasting te worden betaald voor elektrische auto’s en waterstofauto’s. Voor ondernemers die overgaan op duurzaam vervoer is dit een bijkomend voordeel. Daarna neemt deze korting af. In 2025 bedraagt de korting op de wegenbelasting 75% en vanaf 2026 moet ook voor duurzame auto’s de volledige wegenbelasting worden betaald.
Subsidieregeling Emissieloze Bedrijfsauto’s (SEBA)
Voor ondernemers en non-profitorganisaties is er de Subsidieregeling Emissieloze Bedrijfsauto’s (SEBA). Deze subsidie kan worden aangevraagd voor het kopen of leasen van een nieuwe, volledig uitstootvrije (emissieloze) bedrijfsauto. In het geval van operational lease kan de leasemaatschappij SEBA aanvragen. Voor middelgrote en grote ondernemers bedraagt de subsidie 10% van de netto catalogusprijs. Voor kleine ondernemingen en non-profitorganisaties is het subsidiepercentage 12%. De maximale subsidie bedraagt € 5.000 per bedrijfsauto.
Naast elektrische auto’s zijn er ook e-bikes en elektrische scooters. Je kan deze gebruiken om je eenvoudig en snel van A naar B te verplaatsen. Ook kan je deze aanbieden als alternatief voor werknemers.
Deelvervoer staat niet alleen in verband met duurzaamheid, maar ook met kostenbesparing. Door vervoersmiddelen te delen onder werknemers, wordt er namelijk bespaard op onderhoudskosten, verzekeringen, brandstof en parkeerkosten.
Er zijn verschillende vormen van deelvervoer, zoals deelauto’s, deelfietsen, deelscooters en deelsteps. Een bekend voorbeeld is de OV-fiets, maar ook ander deelvervoer wordt steeds vaker gebruikt. Voor deelauto’s zijn er verschillende aanbieders, zoals Greenwheels, MyWheels en Witkar. Ook zijn er elektrische deelauto’s van onder meer Share Now, SIXT share, Amber en We Drive Solar.
De keuze voor deelvervoer hangt onder meer af van het type bedrijf en de behoeften van werknemers om de werkzaamheden te kunnen uitvoeren. Ook speelt de locatie een rol. In een dorp is het aanbod kleiner dan in een grote stad.
Je zou ook vervoersmiddelen op locatie beschikbaar kunnen stellen, zoals een bestelbus voor het bezorgen van producten of het leveren van diensten. Wanneer de ene werknemer terug is, kan de andere deze overnemen. Er hoeft dan maar één verzekering worden afgesloten. Ook kunnen werknemers in plaats van in de eigen auto of aparte auto’s gezamenlijk met één bedrijfsauto reizen naar afspraken of voor andere zaken.
Met de fiets naar werk gaan is één van de meest duurzame vervoerswijzen. Fietsen is bovendien goed voor de gezondheid en vitaliteit van ondernemers en werknemers. Vrijwel alle inwoners van Nederland hebben een fiets, maar niet iedereen komt op de fiets naar werk. Vaak speelt de reisafstand een grote rol. Voor deze werknemers zijn andere duurzame vervoersmiddelen waarschijnlijk een betere optie. Voor werknemers die in de buurt wonen, kan de fiets daarentegen wel een uitkomst bieden.
Je kan werknemers stimuleren om de fiets te pakken door bijvoorbeeld een kilometervergoeding voor de fiets aan te bieden. Daarnaast is het verstandig om te zorgen voor een goede fietsenstalling, zodat werknemers hun fiets makkelijk en veilig gedurende de werkdag kunnen laten staan.
Hebben werknemers geen fiets of willen ze de eigen fiets niet voor het werk gebruiken? Dan kan een werkgever een fiets van de zaak aanbieden. De werknemer kan de (elektrische) fiets of speedpedelec onbeperkt zakelijk en privé gebruiken en betaalt daarvoor enkele euro’s per maand aan belasting. Het gaat om een bijtelling van 7% over de consumentenadviesprijs van de fiets en accessoires inclusief btw per jaar. Dit bedrag wordt door de werkgever opgeteld bij het salaris en daarover betaalt de werknemer maandelijks loonbelasting.
Overstappen naar duurzaam vervoer in 5 stappen
Als je wil overstappen naar duurzaam vervoer, is het belangrijk dat werknemers daartoe gestimuleerd worden en dat je hen ondersteunt. Een goede overgang naar groene mobiliteit vereist daarom een goed mobiliteitsplan. Hieronder staat een uitgebreid stappenplan ter ondersteuning.
Heb je besloten over te gaan naar duurzame vervoersmiddelen? Dan is het allereerst goed om vast te stellen wat de integrale visie en het doel zijn. Waarom is duurzaam vervoer beter? Moeten alle reizen van jou en de werknemers duurzaam worden of gaat het om een deel van de reisbewegingen? Wat is het budget en wat kan daarmee worden bereikt? Zijn er subsidies en regelingen waar je aanspraak op kan maken?
Als op deze vragen antwoord kan worden gegeven, kan je een realistisch doel opstellen voor het bedrijf. Bespreek de beweegreden en het doel met eventuele andere mede-eigenaren en stel de integrale visie van de onderneming vast.
Om een goed plan op te stellen, is het belangrijk eerst in kaart te brengen hoe de werknemers zich verplaatsen naar het werk. Komen ze dagelijks met de auto? Pakken ze regelmatig de fiets? Wat is de reisafstand? Hoeveel kilometers leggen ze af? Denk daarbij niet alleen aan de reis naar het werk, maar ook aan eventuele ritten naar klanten, partners en leveranciers. Leg ook vast of het gaat om noodzakelijke of onnodige verplaatsingen.
De Nederlandse overheid werkt al toe naar een maatregel voor werkgevers om de reisbewegingen van hun werknemers in kaart te brengen. Deze maatregel zal worden doorgevoerd met het oog op de doelen van het klimaatakkoord. Werkgevers zullen dan het aantal gereisde autokilometers, uitgesplitst naar het soort brandstof moeten noteren van hun werknemers.
Vervolgens is het goed om uit te zoeken welke vervoersmiddelen voor welke functies en welke personen geschikt zijn. Een werknemer die slechts een paar minuten van het kantoorpand woont en geen andere zakelijke reizen maakt, zou met de fiets kunnen gaan. Werknemers die veel kilometers afleggen en/of naar afspraken met partners, leveranciers of klanten reist, zullen eerder een auto nodig hebben. Voor hen kan dan worden gedacht aan bijvoorbeeld een elektrische auto of deelvervoer, zoals een bestelbus die wordt gedeeld met andere werknemers.
Wanneer de reisbewegingen én reisbehoeften in kaart zijn gebracht, is het zaak om een daadwerkelijk plan op te stellen. Er moeten goede en realistische alternatieven worden bedacht voor het huidige vervoer. Voor de werknemers is het daarnaast van essentieel belang dat ze goed worden ondersteund en weten waar ze aan toe zijn. Denk ook goed na over het mobiliteitsbudget. Hoeveel geld is er beschikbaar en wat krijgen de werknemers vergoed? Stel de alternatieven duidelijk op en stimuleer de werknemers om hiervan gebruik te maken.
Je kan hen bijvoorbeeld stimuleren om met het openbaar vervoer te gaan door een NS Business Card voor hen te regelen. Ook kunnen er bijvoorbeeld uitdagingen worden aangegaan binnen het bedrijf met een beloning voor de werkgever die in een maand de minste zakelijke kilometers met een benzineauto heeft gereden.
Overgaan naar een duurzaam mobiliteitssysteem is een grote stap. Wanneer je grote veranderingen wil doorvoeren voor je werknemers, is het belangrijk dat wordt uitgelegd waarom deze veranderingen plaatsvinden. Daarom is het essentieel dat de integrale visie over mobiliteit met de werknemers wordt gedeeld, zodat er een goede en veilige doorstroming naar de duurzame vervoersmiddelen plaatsvindt.
Daarnaast dient het opgestelde plan aan de werknemers voorgesteld te worden. Informeer hen over de alternatieven en de wijzen waarop ze worden ondersteund en gestimuleerd om tot de duurzame vervoermiddelen over te gaan. Geef aan wat er van hen wordt verwacht. Hebben de werknemers vragen? Ga dan het gesprek aan en maak duidelijk waarom duurzame mobiliteit hoog op de agenda staat van het bedrijf.
Thuiswerken als alternatief
Wanneer het gebruik van duurzame vervoersmiddelen geen optie is of slechts gedeeltelijk kan worden doorgevoerd, maar je de CO2-uitstoot wel wil verminderen, kan er worden gekozen voor thuiswerken. Doordat ze dan vanuit huis kunnen werken, hoeven werknemers zich niet naar het werk te verplaatsen. De auto wordt minder gepakt en er hoeft op dat moment ook geen gebruik te worden gemaakt van alternatieve vervoersmiddelen. Bovendien hoef je geen reiskostenvergoeding te betalen.
Thuiswerken is niet voor ieder beroep een optie, maar voor onder meer kantoormedewerkers biedt het wel uitkomst om de CO2-uitstoot van het bedrijf te verminderen. Neem online vergaderen en aansturen op afstand in overweging en draag op deze wijze een steentje bij aan een schoner klimaat.
Veelgestelde vragen
In Nederland worden verschillende duurzame vervoersmiddelen aangeboden. De fiets en het openbaar vervoer zijn de beste voorbeelden. Met de fiets wordt geen CO2 uitgestoot en met het openbaar vervoer reizen veel mensen in één vervoersmiddel samen. Daarnaast kan er gebruik worden gemaakt van elektrische auto’s en andere elektrische vervoersmiddelen als e-bikes. Ook kan men kiezen voor deelvervoer.
Ja, er zijn verscheidene subsidies en regelingen op het gebied van duurzame mobiliteit. Allereerst kan je een fiets van de zaak aanbieden. Daarvoor geldt een bijtellingsregeling van 7% en de werknemers betalen uiteindelijk een paar euro per maand extra aan loonbelasting. Daarnaast betaal je in 2024 geen motorrijtuigenbelasting voor elektrische auto’s en waterstofauto’s. Ook ontvang je korting op de bijtelling als je de elektrische auto, waterstofauto of auto op zonnecellen met een cataloguswaarde van maximaal € 35.000 ook privé gebruikt. De bijtelling is dan 16% in plaats van 22%. Ten slotte is er de Subsidieregeling Emissieloze Bedrijfsauto’s (SEBA), waarmee ondernemers een maximale subsidie van € 5.000 kunnen ontvangen voor een nieuwe, volledig uitstootvrije bedrijfsauto.
Duurzaam ondernemen wordt ook wel maatschappelijk verantwoord ondernemen (MVO) genoemd en is een wijze van ondernemen die is gericht op het creëren van langdurige waarde op het economisch, sociaal en milieugericht gebied. Het gaat om de drie P’s: People, Planet, Profit. Er wordt gezocht naar een evenwicht tussen de behoeften van het bedrijf, de samenleving en het milieu en er wordt rekening gehouden met de impact van de bedrijfsactiviteiten op het milieu. Ondernemers kunnen verschillende duurzame initiatieven ondernemen, zoals het gebruik van duurzame vervoersmiddelen en door te doen aan duurzame transport en inkoop.
Milou Ros is werkzaam als financieel tekstschrijver. Zij schrijft teksten voor verschillende websites in de financiële dienstverlening en heeft een Bachelor Journalistiek van Hogeschool Windesheim te Zwolle behaald.